Samenwerken bij uithuisplaatsing: erken de angst bij ouders

Veel ouders voelen angst als hun kind uit huis wordt geplaatst. Deze angst kan het lastig maken om goed samen te werken met hulpverleners, omdat je misschien bang bent om je uit te spreken. Hier geven we tips om beter met deze angst om te gaan en hoe je hulpverleners kunt vragen om ondersteuning.


Angst als thema

Je kunt op verschillende manieren angst voelen bij een uithuisplaatsing. Je bent misschien bang dat je je kind kwijtraakt of dat je rol als ouder minder belangrijk wordt. Ook kun je je zorgen maken over hoe je kind zich voelt in de nieuwe omgeving en of het goed wordt opgevangen. Als je meerdere kinderen hebt, kun je bovendien bang zijn dat je andere kind(eren) ook uit huis worden geplaatst.

Het is normaal om deze angsten te hebben, maar het is óók belangrijk om erover te praten met hulpverleners. Zo kunnen ze je beter begrijpen en ondersteunen in deze moeilijke tijd. Het is tegelijkertijd ook erg belangrijk dat hulpverleners deze angst serieus nemen en ruimte bieden om die bespreekbaar te maken.


"Veel ouders durven geen hulp te vragen uit angst voor de gevolgen." - Truusje


Angstcultuur en samenwerking

Sommige ouders ervaren een gevoel van constante beoordeling door hulpverleners, waardoor ze zich soms bekeken voelen onder een vergrootglas. Dit kan ervoor zorgen dat ze niet altijd eerlijk durven te zijn over wat er thuis gebeurt, uit angst voor kritiek of negatieve gevolgen.

Deze spanning kan de samenwerking met hulpverleners bemoeilijken en invloed hebben op de zorg voor hun kind. Het is belangrijk dat hulpverleners een veilige en open omgeving creëren waarin ouders hun zorgen en ervaringen kunnen delen zonder angst voor oordeel.


"De realiteit is dat het soms schuurt tussen wat ouders willen en wat hulpverleners verwachten, dus ik snap de angst bij ouders." - Jan, gezinsouder


Tools voor omgaan met angst

Je hebt misschien geen controle over wat een hulpverlener doet, maar je kunt wel zelf stappen zetten om beter met je angst om te gaan. Hier zijn een paar tips die je kunnen helpen:

  1. Plan regelmatige gesprekken: vraag om vaste momenten in een veilige en vertrouwelijke sfeer om je zorgen te bespreken. Dit helpt je om je gehoord te voelen.
  2. Neem een vertrouwenspersoon mee: vraag iemand mee die je vertrouwt, zoals een familielid of vriend. Dit kan je helpen om je sterker en gesteund te voelen.
  3. Bereid je voor: schrijf van tevoren op wat je wilt bespreken. Dit geeft je zelfvertrouwen en zorgt ervoor dat je niets vergeet.
  4.  Zoek extra hulp: een therapeut of gezinscoach kan je helpen om je angst beter te begrijpen en er beter mee om te gaan.
  5. Wees open: probeer eerlijk te zijn over je gevoelens en zorgen. Dit helpt hulpverleners om je beter te ondersteunen. Als je het moeilijk vindt om je zorgen te delen, kun je ook je ambulante begeleider hierbij betrekken. Dit kan heel helpend zijn en zorgt ervoor dat je je gesteund voelt tijdens moeilijke gesprekken.

Voorbeeld van samenwerking en eerlijkheid

Eerlijkheid zorgt, hoe moeilijk het soms ook is, voor een open communicatie en wederzijds vertrouwen. Als ouders hun zorgen of ervaringen niet delen, kunnen gezinsouders en hulpverleners niet goed inspelen op wat er echt speelt bij het kind. Hierdoor kan er miscommunicatie ontstaan en wordt de samenwerking moeilijker. Eerlijk zijn helpt om problemen samen aan te pakken en zorgt ervoor dat iedereen zich betrokken voelt bij de zorg voor het kind. Het delen van zorgen, ook als het moeilijk is, bevordert een betere samenwerking en een veiligere omgeving voor het kind.


"In een gespreksgroep vertelde een ouder dat ze iets had meegemaakt met haar kind, maar ze was bang dit te delen met de gezinsouders. We hebben haar toch aangemoedigd om eerlijk te zijn, omdat dit bijdraagt aan de samenwerking. Uiteindelijk heeft ze wel haar zorgen met de gezinsouders gedeeld. Dus het duwtje heeft geholpen.” - Jan, gezinsouder



Het duwtje geven

Natuurlijk is het begrijpelijk dat je angst voelt. Je bent bang voor negatieve gevolgen of oordelen. Tegelijkertijd is die angst vaak niet nodig, omdat hulpverleners je willen helpen en niet horen te oordelen. Door open te zijn, geef je hen de kans om jou en je kind beter te ondersteunen en samen oplossingen te vinden. Je angst is dus begrijpelijk, maar door deze angst niet te laten overheersen kan er juist een betere samenwerking en ondersteuning ontstaan.


Samenwerken met professionals

Als ouder kun je, ondanks de aanwezige angst, stappen nemen om samen te werken met professionals:

  1. Wees open en eerlijk: ook al is het spannend, probeer je zorgen en gevoelens te delen met de professionals. Dit helpt hen om de juiste steun te bieden voor jou en je kind.
  2. Stel vragen: als iets onduidelijk is of je ergens zorgen over hebt, wees niet bang om vragen te stellen. Dit laat zien dat je betrokken bent en zorgt ervoor dat je beter begrijpt wat er gebeurt.
  3. Blijf in gesprek: zorg ervoor dat je regelmatig contact houdt met de hulpverleners, zodat je weet wat er speelt en jullie samen aan oplossingen kunnen werken.


"Wees open over je angst naar de hulpverleners toe. Dit helpt hen om te begrijpen wat er speelt." - Jan, gezinsouder


Bewustwording van professionals

Niet alleen ouders, maar ook professionals dienen zich bewust te zijn van de angst bij ouders. Voor ouders kan de angst om beoordeeld te worden of hun kinderen te verliezen leiden tot terughoudendheid in de samenwerking. Dit kan het moeilijk maken om open te zijn over problemen of vragen. Professionals kunnen daarom actief werken aan het wegnemen van deze angst door een veilige omgeving te creëren waarin ouders zich gehoord en begrepen voelen. Dit kan door:

  1. Open communicatie te bevorderen waarin ouders weten dat ze zonder oordeel hun zorgen kunnen delen.
  2. Duidelijkheid en transparantie te bieden over procedures en beslissingen, zodat ouders weten wat ze kunnen verwachten.
  3.  Erkenning van de emoties en angsten van ouders, zodat er ruimte is voor vertrouwen en samenwerking.



"We werken veel met ouders samen en dachten dat we goed op de hoogte waren van hun situatie. Toch waren we geschokt om te horen hoe diep die angst zit. Als professional moet je hierop anticiperen." - Jan, gezinsouder


Voorwaarden scheppen voor veiligheid

Als hulpverlener dien je na te denken over wat een ouder nodig heeft om zich veilig genoeg te voelen om eerlijk te vertellen hoe het thuis is gegaan. Enkele manieren waarop je dat kunt doen:

  1. Stel gerust en wees niet-oordelend: laat de ouder weten dat je er bent om te helpen, niet om te oordelen. Geef hen het gevoel dat ze fouten mogen maken zonder dat dit direct negatieve gevolgen heeft.
  2. Luister actief: toon interesse en luister aandachtig zonder te onderbreken. Dit geeft de ouder het gevoel dat hun verhaal serieus wordt genomen.
  3. Vraag gericht door: stel vragen die helpen om meer inzicht te krijgen in wat er echt thuis speelt, zonder dat de ouder zich aangevallen voelt. Bijvoorbeeld: “Hoe ervaar jij de situatie thuis?” in plaats van “Wat gaat er mis?”
  4. Erken de angst: geef toe dat je begrijpt dat het lastig kan zijn om eerlijk te zijn, zeker als er zorgen zijn over mogelijke gevolgen. Dit kan helpen om de drempel te verlagen.


"Het kostte tijd voordat ouders zich bij ons veilig genoeg voelden om eerlijk te zijn. Pas na een jaar begon er meer vertrouwen te ontstaan." - Jan, gezinsouder


Vertrouwen opbouwen

Vertrouwen opbouwen tussen ouders en hulpverleners kost tijd en geduld. Het is niet iets dat in één gesprek ontstaat, maar door een langdurige samenwerking kan er geleidelijk meer openheid en wederzijds begrip komen. Dit vertrouwen ontstaat door consistent en transparant te communiceren, de angsten van ouders te erkennen, en door als hulpverlener een veilige omgeving te bieden waarin ouders zich gehoord en serieus genomen voelen.

Elke keer dat een ouder merkt dat hun zorgen op een respectvolle manier worden behandeld, groeit het vertrouwen. Door regelmatig contact te houden en positieve ervaringen op te bouwen, kunnen ouders steeds meer het gevoel krijgen dat ze eerlijk kunnen zijn over hun situatie zonder angst voor negatieve gevolgen.



"Ik kan nooit garanderen dat een kind niet uit huis geplaatst wordt, maar ik focus op wat we kunnen doen om te zorgen dat het kind thuis kan blijven." - Joke


Meer weten over dit onderwerp?

Lees ook het artikel " Samenwerken bij uithuisplaatsing kind".


Heb jij vragen of wil jij jouw verhaal delen? Meld je dan gratis aan voor het Ouderportaal.