Kan je kind niet op zijn/haar beurt wachten: de relatie met ADHD

Heeft jouw kind moeite om zich in een groep te schikken? Kan je kind bijvoorbeeld niet op zijn beurt wachten op school of bij de sport? Laat je kind anderen niet uitpraten? Gaat je kind in tegen vaste afspraken thuis of in welke groep dan ook? Niet uit onwil, maar het lukt gewoon niet? Als dit impulsieve gedrag vaak voorkomt, kan het zijn dat je je zorgen maakt. Je vraagt je misschien af of het met ADHD te maken heeft. Hoe zit dat met impulsief gedrag? En hoe ga je er goed mee om?

Bram zit vol energie

Allereerst het voorbeeld van Bram (8).

Bram heeft een actieve geest. Hij praat veel, is onrustig en altijd bezig. De leerkracht van Bram nodigt zijn ouders uit voor een gesprek. Hij vertelt dat Bram niet op zijn beurt kan wachten. Hij praat door anderen heen en wacht niet op het einde van de uitleg. De leerkracht geeft als tip om eens met de intern begeleider te praten. Die kent Bram goed en stelt een training voor impulsief gedrag voor. De oefeningen zijn zowel op school als thuis. Bram en Brams ouders gaan erin mee. Na een paar maanden gaat het een stuk beter met Bram. Hij zit beter in zijn vel en reageert rustiger.

Hoe merk je dat jouw kind vaak voor z’n beurt praat?

Voor de beurt praten kom je op verschillende plekken tegen, net als bij Bram in het voorbeeld.

• Op school: als de docent of andere kinderen aan het woord zijn, praat je kind er vaak doorheen
• Thuis en bij anderen: je kind onderbreekt gesprekken die jij of anderen voeren
• Bij het spelen: je kind dringt zich op aan andere kinderen die aan het spelen zijn en wil ‘nu’ meedoen
• Je kind flapt er zomaar dingen uit die ongemakkelijk voelen voor anderen

Wat heeft ADHD te maken met niet op je beurt wachten?

ADHD is een naam die we geven aan druk en ongeconcentreerd gedrag. Dat gedrag kan heel goed met de leeftijd te maken hebben, of als reactie op de omstandigheden of de omgeving. Kinderen die niet op de beurt kunnen wachten, kunnen dat doen uit rebelsheid bijvoorbeeld, of uit impulsiviteit. Merk je dat het niet door de omstandigheden komt dan is het de moeite waard om de relatie met ADHD te onderzoeken. Voor een kind met ADHD is impulsief gedrag kenmerken. Voor de beurt reageren is impulsief gedrag. Je kind heeft iets gezegd zonder eerst na te denken.

Niet op je beurt kunnen wachten door impulsief gedrag

Kinderen die dit gedrag vertonen, zijn vaak impulsief. Impulsief wil zeggen dat je ‘doet’ voordat je ‘denkt’. Niet zelden brengen kinderen zichzelf daarmee in gevaar of in moeilijkheden. Ze hebben weinig geduld, alles moet snel gaan en liefst ‘nu’ gebeuren. Ze verdragen geen uitstel en vinden het moeilijk hun beurt af te wachten. Hierdoor lijken ze voor de omgeving vaak onbeleefd of egoïstisch.

Zeven handige tips

Wat kom je als ouder tegen met een impulsief kind en wat helpt? Een aantal handige tips:

Veel geduld

Je hebt veel geduld nodig. Je kind reageert niet bewust impulsief. Het is een uitdaging om je kind duidelijk te maken dat het soms even moet wachten. Je kind zal niet meteen snappen dat dat handiger is. Laat je niet meezuigen in een conflict, maar tel eerst tot tien.

Duidelijke instructies

Geef duidelijke instructies. Als je kind in het spel zit, zal het niet snel luisteren. Wacht het juiste moment af, ga voor je kind staan, zoek oogcontact en gebruik korte zinnen.

Duidelijke regels

Stel duidelijke regels vast. Breng structuur in de dag en de week, bijvoorbeeld het ochtendritueel, huiswerk, etenstijden, huishoudelijke taken, enzovoort. Vaste tijden en taken helpen je kind rust in het hoofd te krijgen.

Belonen

Beloon je kind. Als je zoon of dochter ‘goed gedrag’ vertoont, geef het dan een compliment of positieve aandacht.

Gevolgen en consequentiees

Wees duidelijk over gevolgen. Als je kind tegendraads blijft en afspraken niet nakomt, zijn er gevolgen. Bijvoorbeeld: Ruzie maken? Dan even niet spelen met elkaar.

Maak het weer goed

Maak het weer goed. Zoek na elke aanvaring en afkoelingsperiode weer het positieve contact op. Laat je kind merken dat je van hem of haar houdt. Positieve aandacht helpt je kind enorm.

Vraag hulp

Zoek steun. Deel je aanpak van het gedrag van je kind met je partner. Zorg dat je op dezelfde lijn zit. Deel je aanpak ook met de leerkracht en de sporttrainer. Zo help je jouw kind. Die steun is ook belangrijk als er ondanks alles geen verbetering volgt. Dan is zoals bij Bram extra steun nodig, zoals een training, in overleg met school of de huisarts.

Gerelateerde informatie

In de kennisbank van Ouderpeilpunt vind je honderden blogs met handige tips en adviezen. Heb je deze blogs al gelezen:

• Mijn kind draait en wiebelt en kan niet stilzitten
• Jouw kind heeft ADHD? Tips om hiermee om te gaan!
• Kind met ADD

Wil je sparren over ADHD?

Wil je jouw zorgen en verhaal over ADHD delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder van een kind met ADHD sta je er niet alleen voor. er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal kun je je ervaringen delen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.

Naar het Ouderportaal