Hoe ondersteun ik mijn kind met ADD op de basisschool?

Hoe je kind met ADD succesvol de basisschool doorloopt, was voor Hanneke best wel aftasten. Haar zoon Jens heeft symptomen van ADD. In het vorige deel van deze serie las je hoe ze een  reguliere basisschool koos voor haar zoon. Daarna ontstond de uitdaging om deze basisschoolperiode goed door te komen.

Hiervoor moesten soms alle zeilen worden bijgezet, zowel voor Jens’ ouders als voor de leerkrachten. Maar alles wat je aandacht geeft bloeit. In het tweede deel van deze serie vertelt Hanneke over leerkrachten met het hart op de goede plek. Die nét dat beetje extra lef en geduld hadden om Jens succesvol door zijn basisschoolperiode heen te loodsen.

Aftasten

“De keuze voor Jens’ basisschool was snel gemaakt. Vanaf het moment dat onze zoon naar school ging, was het aftasten naar wat voor hem werkte. We merkten dat hij goed gedijde bij een bepaald type juf of meester. Eén die hem begreep en die ook doorzag dat Jens nét even anders was dan het gemiddelde. Jammer genoeg kun je leerkrachten die voor de klas van je kind staan niet zelf uitkiezen. Terugdenkend aan die eerste jaren op de basisschool moeten voor Jens dan ook best lastig zijn geweest.”

Welke juf of meester heeft ‘t door?

“In groep 1 stonden twee parttime juffen voor de klas. Dat zorgde soms voor onduidelijkheid. De ene juf was erg innemend, zij gaf Jens op een prettige manier aandacht. De andere juf was afstandelijker. De klik tussen haar en Jens was minder. Natuurlijk benadrukten wij in gesprekken wel hoe Jens thuis was, maar we kregen er niet goed de vinger op hoe onze zoon zich in de klas manifesteerde. Omdat wel duidelijk werd dat Jens’ woordenschat en spraak achterbleef ten opzichte van andere kinderen, kregen we het advies van de juffen om een logopedist te bezoeken. We gingen meteen over tot actie.”

Duidelijkheid en opdrachten die bij hem pasten

“De juf van groep 2 was net afgestudeerd. Zij was aardig, bedeesd en deed alles netjes volgens het boekje. Ze miste de brutaliteit om onze zoon uit de tent te lokken. Jens speelde veel en lang met hetzelfde speelgoed en had eigenlijk iemand nodig die hem meer uitdaagde. In het jaar erna, een extra kleuterjaar, gebeurde dat. Jens kreeg een pittige juf. Ze was duidelijk en gaf Jens opdrachten die bij hem pasten. Als kinderen over hem heen liepen, want Jens was geen haantje-de-voorste, stak zij daar een stokje voor. Zij had hem door!”

We zochten naar grip

 “Als ouders zochten we naar grip. We wilden weten waarom Jens lastig zijn draai vond en leren zoveel moeilijker vond dan ‘gemiddelde’ kinderen. Een voorbeeld: toen Jens 7 jaar was, kon hij de seizoenen maar niet uit elkaar houden. Ook vergat hij telkens of de herfst nu warmer of kouder was dan de zomer. Mijn man en ik zijn úren bezig geweest om dit bij hem erin te krijgen. Met plaatjes. En zelfs de natuur in. Het bleef niét hangen.”

Psychologische tests

“We besloten een psychologisch centrum te raadplegen. Tijdens tests en observaties merkten ze wel ‘iets’ aan hem, maar konden ze niet duiden wat het precies was. Een IQ-test kwam uit tussen de 85 en 90. De schoollogopedie en hulp van de intern begeleider in groep 3 was ook zeer welkom. Hij werd geobserveerd, kreeg een-op-een begeleiding en kwam daardoor meer in het vizier van leerkrachten.”

Topjaar door topjuf met ADHD

“Groep 4 was een topjaar. Zijn juf had ADHD en wist precies hoe zij met zijn persoonlijkheid en gedrag moest omgaan. Ze had voelsprieten voor veel situaties en benadrukte zijn krachten. Nog een keer herhalen of extra uitleg was nooit teveel gevraagd. De juf vertelde ons weleens dat ze haar lessen goed voorbereidde, juist omdát ze ADHD had. Daardoor had ze ruimte in haar hoofd voor de kinderen. Jens kreeg meer persoonlijke aandacht en daardoor ook meer vertrouwen. Als ouders waardeerden wij haar inzet zeer en dat hebben we haar ook laten weten. Dat vond ze fijn.”

Kantelpunt

“Groep 5 was het kantelpunt. Voor het eerst kreeg Jens een meester. De man voelde niet goed aan wat de groep, en dus ook onze zoon, nodig had. Hij vond dat Jens slecht oplette, lui was, geen zin in school had en zijn huiswerk niet leerde. Maar het werkelijke punt was: de lesstof kwam niet binnen! Hoewel de ‘bijzondere’ kinderen bij leerkrachten bekend zijn, moesten wij er bij de maestro op blijven hameren dat Jens vooraan moest zitten om de les beter te kunnen volgen.

Bovendien was de manier waarop de man lesgaf niet van deze tijd. Een les geschiedenis bijvoorbeeld, was voor Jens lastig om te volgen. Allerlei opeenvolgende gebeurtenissen kon Jens niet onthouden. Wij vroegen aan hem of de meester wel eens een filmpje had laten zien van Klokhuis, waar onderwerpen heel duidelijk en beeldend in een kwartier werden uitgelegd. Jens vertelde dat de meester niet zo goed wist hoe Youtube werkte. Hoe moesten wij hier nu mee omgaan? We zijn misschien wel tien keer op school geweest om met die man in gesprek te gaan. Toen het schooljaar bijna voorbij was, gaf hij aan dat hij eindelijk wist hoe Jens was. Het was een verloren jaar.”

Iets meer aandacht nodig

“Als ouders googleden we ons suf op symptomen die we bij ons kind zagen: een dromer, onzeker en niet initiatiefrijk. Was het ADD? Of autisme? De logopediste tipte ons halverwege groep 5 om opnieuw psychologisch gaan testen, nu in een audiovisueel instituut.

Aan het begin van groep 6 ontvingen we daarvan de testuitslagen. Jens bleek veel moeite te hebben met verwerking van auditieve signalen (het herkennen en begrijpen van woorden en taal). Daarnaast toonde de IQ-test ineens 68. De term ‘licht verstandelijk beperkt’ werd zelfs in de mond genomen. Dat was een enorme klap in ons gezicht. Wat moesten we nu? Naar speciaal onderwijs? We vonden dit veel te kort door de bocht en herkenden onze zoon hier ook niet in. De school was het met ons eens: Jens was een kind dat iets meer aandacht nodig had dan gemiddeld.”

Eigen leerpad, meer successen

“De school pakte meteen door. Er werd voor Jens een eigen leerpad uitgestippeld met als doel om hem meer leersuccessen te laten ervaren. Jens werd gerichter begeleid en op zijn niveau bediend met leerstof. Het uitgangspunt daarvan was om Jens zoveel mogelijk mee te laten doen in het tempo van de klas, zonder hem continu op zijn tenen te laten lopen. Klasgenoten kregen dan wat moeilijkere vragen dan Jens op een toets. Of Jens mocht soms een opdracht of vraag overslaan.”

Oefenen met een specialist

“Eens per week werd hij even uit de klas genomen om met een specialist te oefenen met woord- en taalbegrip. Niemand van zijn klasgenootjes of vrienden vond dat vreemd: Jens was gewoon Jens. Eigenlijk bleef alles bij het oude, alleen was voor onze zoon de druk van het moéten bijbenen van zijn klasgenoten van de ketel. Natuurlijk zaten wij hem thuis nog wel eens achter zijn broek met huiswerk of leerstof, maar we konden het dankzij de extra inzet en aandacht vanuit school ook makkelijker loslaten. Groot voordeel was dat onze zoon zowel in groep 6 als 7 dezelfde juf had. Zij leerde hem daardoor goed kennen. Dat scheelde veel gesprekken en toelichting. Jens haalde steeds betere cijfers en kwam vrolijk uit school.”

Meester gaf Jens vertrouwen

“In het laatste basisschooljaar, groep 8, werd veel stof herhaald. Alleen dat al was voor Jens en ons een prettig vooruitzicht. Zijn meester was een relaxte en coole dude. Zijn vibe werkte motiverend. Hij kon de kinderen goed ‘lezen’ en daagde hen uit om af en toe uit hun comfort zone te stappen. Hij wist bijvoorbeeld dat Jens sportief was, dus daar maakte hij werk van tijdens gymlessen. Het gaf Jens vertrouwen. Natuurlijk was het ook een spannend jaar, waarin de uitstroomniveaus van alle kinderen duidelijk werd en een keuze voor een middelbare school gemaakt moest worden. Voor Jens was de stip aan de horizon jaren eerder al bepaald. De Cito’s en andere toetsen bevestigden dit.”

Lef en geduld

“Als ouders hebben wij er alles aan gedaan om Jens vol te stoppen met kennis. Te vol soms. Wij draafden dan door, omdat we zó graag wilden dat hij dingen wist. We bleven herhalen, herhalen, herhalen. Vooral in zijn jonge jaren wisten wij ook niet goed wat voor hem werkte. En de school ook niet. Nadat er meer duidelijk was over zijn mogelijkheden en persoonlijkheid, hebben we er samen met school alles aan gedaan. Leerkrachten met het hart op de goede plek en nét dat beetje extra lef en geduld, hebben Jens door zijn basisschoolperiode heen geloodst.

Natuurlijk hadden we het liefst gezien dat Jens nóg meer geholpen werd, maar dat was niet mogelijk. We hebben ervoor gekozen om ook zelf heel veel tijd in hem te stoppen. Geen remedial teaching of iets dergelijks, want als hij thuis kwam was hij vaak moe. Hij had genoeg prikkels gekregen. We hadden het niet beter kunnen doen.”

7 tips voor een goede begeleiding op de basisschool

1. Begin bij jezelf: help je kind met leren. Ga hierin niet over de grens, maar voel aan wat je kind nodig heeft
2. Vraag regelmatig aan je kind hoe hij/zij het vindt (gaan) op school en hoe de juf/meester is
3. Houd een ‘lijntje’ met de leerkracht en benadruk de krachten van je kind, in plaats van wat er allemaal niet goed gaat.
4. Is het nodig om bij te praten of bij te sturen? Neem het initiatief voor een gesprek met de leerkracht en draag ideeën en oplossingen aan. Samen kom je verder.
5. Medische resultaten kunnen helpen om zaken te versnellen/ voor elkaar te krijgen
6. Ziet een leerkracht het verkeerd? Blijf respectvol, ga altijd in gesprek en bespreek zaken desnoods met de directie.
7. Geef goede leerkrachten een compliment, dat verdienen ze.

Benieuwd naar de andere delen van deze serie?

• Deel 1:  Welke school kies je voor een kind met ADD?
• Deel 3:  Welke middelbare scholen passen er bij mijn kind met ADD? 

*In verband met de privacy gebruiken we niet de echte de namen van ouders en kinderen.

Wil je jouw verhalen delen?

Wil je, als ouder, jouw zorgen en verhaal delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder sta je er niet alleen voor. Er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal deel je jouw ervaringen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.

Naar het Ouderportaal