Mijn kind is druk: de relatie met ADHD

Gery Stevens

‘Mijn kind is altijd zo druk.’ Zeg of denk je dit wel eens? Je vraagt je dan misschien af of het gedrag van je kind normaal is. Of dat je er wat mee moet op de een of andere manier. Je denkt misschien aan ADHD. Wat is dat nou precies, ADHD? En hoe kun je het beste omgaan met druk gedrag van je kind?

Wanneer is druk gedrag ‘gewoon’ en wanneer is het ADHD?

Die vraag is niet simpel te beantwoorden. De scheidslijn is soms dun. In de volksmond wordt van een druk kind algauw gezegd dat het ADHD heeft. Dit is echter geen graadmeter. Heeft een kind geen ADHD dan kan het druk zijn. Vaak in bepaalde situaties. Wanneer je kind ADHD heeft werken de hersenen anders. Je kind reageert impulsiever en is actiever dan andere kinderen. Veel kinderen beschrijven dit als dat ze onrustig zijn in hun hoofd. ADHD is een naam die in de medische wereld wordt gegeven voor bepaald gedrag.

Druk gedrag kan bij de leeftijd horen

Druk gedrag kan heel normaal zijn voor de leeftijdsfase van je kind. Vaak hoort bepaald gedrag bij het opgroeien. Heel veel kinderen zijn wel eens te druk of onrustig. Heel veel kinderen zijn wel eens snel afgeleid. Maar als het elke dag voorkomt, is het goed erbij stil te staan.

Druk gedrag omdat je hersenen niet filteren

De een kan beter met prikkels omgaan dan de ander. Bij de een komt alles binnen, elk geluid, elke opmerking, wat je om je heen ziet. De ander kan zich gemakkelijker afsluiten en de aandacht vasthouden op iets. Dan kunnen je hersenen goed filteren. Kinderen die niet zo’n (goed) filter hebben, kunnen zich moeilijk concentreren en de aandacht vasthouden. De hersenen moeten alles verwerken en zijn daar druk mee.

Druk gedrag: waar komt dit weg?

Als je kind zich druk gedraagt, kan dat ook met de omstandigheden te maken hebben. Als er veel prikkels zijn voor je kind, heeft het daar last van.

  • Hoe heb je het thuis georganiseerd, is daar voldoende rust en een positieve sfeer voor je kind?
  • Hoe is het op school? Is de klas daar overvol en heeft de leerkracht nauwelijks tijd voor individuele aandacht? Ligt er een druk om steeds flink te presteren op alle vlakken?
  • Wat doet je kind in zijn vrije tijd? Altijd maar achter het scherm met veel (snelle) prikkels over van alles wat? Of is er ook tijd voor beweging?

In de omgeving van het kind kan genoeg spelen waardoor je kind zich druk gedraagt. Het gedrag dat je kind laat zien, hoeft niet te duiden op een probleem bij je kind. Het kan ook een reactie zijn op problemen in de omgeving.

Wat is ADHD?

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) kent drie pijlers. Aandachttekort, hyperactiviteit en impulsiviteit. Dat uit zich in kenmerken als moeite hebben om geconcentreerd te blijven, veel praten, onrust in het lijf en het lastig vinden om te wachten op de beurt. Deze combinatie maakt dat een kind met ADHD druk gedrag vertoond.

Heeft je kind daar niet af en toe maar dagelijks last van? Weet je zeker dat het niet gewoon iets van de leeftijd is? Komt het niet door de omstandigheden? Dan kan het zijn dat je kind ADHD heeft.

Hoe herken je ADHD bij je kind?

Hoe serieus moet je het drukke gedrag van je kind nemen? Hieronder zie je symptomen die horen bij moeite met aandacht vasthouden en concentratie. Als je voor je kind zes of meer symptomen herkent, is het goed om eens met een deskundige te praten.

  1. Je kind heeft moeite met luisteren.
  2. Je kind maakt vaak fouten omdat het details over het hoofd ziet.
  3. Je kind heeft een hekel aan ‘saaie’ taken waarvoor een langdurige concentratie nodig is, bijvoorbeeld huiswerkopdrachten, en probeert deze zo lang mogelijk uit te stellen of uit de weg te gaan.
  4. Je kind raakt van alles kwijt.
  5. Je kind kan zich moeilijk op één ding concentreren.
  6. Je kind komt vaak tijd te kort of komt vaak te laat omdat het moeite heeft met plannen.
  7. Je kind is snel en gemakkelijk afgeleid.
  8. Je kind vergeet vaak dingen tijdens dagelijkse activiteiten.
  9. Je kind volgt instructies slecht op.
  10. Je kind is vaak overactief, erg druk en springt van de hak op de tak.
  11. Je kind doet meestal dingen zonder na te denken over de gevolgen.

Omgaan met een druk kind, tips voor jou als ouder

We hebben een aantal praktische tips voor jou op een rij gezet:

Schakel een deskundige in

Praat met iemand die verstand heeft van kindergedrag en die je vertrouwt. Dat kan iemand zijn op school, bij het consultatiebureau, het CJG of de huisarts. Blijf niet met je vragen rondlopen. Praten helpt je een stap verder. Het helpt je de situatie goed te beoordelen.

Deel je verhaal met anderen

Als blijkt dat je kind ADHD heeft, leg dan uit in je nabije omgeving wat ADHD betekent voor je kind. Wanneer een docent, sportleraar of familielid niet weet dat je kind ADHD heeft ontstaan er misverstanden. Je kind krijgt straf omdat het druk is. Je kind wordt afgewezen. Dat wil je voorkomen. Je kind doet dit absoluut niet bewust. Help mensen die je kind vaak zien door handvatten aan te reiken. Let wel: we snappen dat je als ouder vaak ook zoekende bent. Het helpt om je verhaal te delen met andere ouders. Dit kan bijvoorbeeld ons ouderportaal.

Energie kwijt kunnen

Kijk of je in de dag bewust momenten in kunt bouwen waar het kind zijn/haar energie kwijt kan. Dit kan in overleg met school door meer pauzes in te bouwen. Of door je kind een sport te laten beoefenen die past.

Meer structuur

Help je kind door structuur aan te brengen in de dag en in de activiteiten. Dat zorgt voor rust in het hoofd van je kind. Het is van nature onrustig in het hoofd van je kind. Door hier goed mee om te gaan help je hem/haar.

Minder suiker in het voedingspatrron

Gebruik minder suiker. Suiker maakt vaak onrustig, steeds meer onderzoeken tonen dat aan. Dus let op de maaltijden, op de tussendoortjes en op het drinken.

Een druk kind, lastig voor je kind en lastig voor jou als ouder

Niet alleen je kind heeft last van de drukte en onrust in zijn hoofd en zijn gedrag. Ook jij hebt er als ouder last van. Je staat voor een behoorlijke uitdaging wanneer je kind ADHD heeft. Je belandt in een situatie waarbij je constant balanceert tussen je kind en de omgeving. Je hebt het gevoel dat je jouw kind moet verdedigen. Iedereen heeft iets te zeggen over hoe je met je eigen kind omgaat. Dat is pittig. Anderzijds snap je ook dat drukke gedrag van je kind tot problemen leidt. Zorg dat jij en je partner op 1 lijn zitten.

Gerelateerde informatie

In de kennisbank van Ouderpeilpunt vind je honderden blogs met handige tips en adviezen. Heb je deze blogs al gelezen:

Je bent niet de enige! Ouderpeilpunt ouderportaal

Als ouder van een kind met ADHD sta je er niet alleen voor. er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal kun je je ervaringen delen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.

Naar het Ouderportaal