Verschillende jeugdinstellingen, verschillende aanpak: hoe zit dat?

Mijn zoon verbleef vier maanden in de jeugdpsychiatrische crisisopvang “de Klipper” van de Bascule in Amsterdam. In eerste instantie was dat voor een observatie van 12 weken. Hij is nu klaar voor een volgende fase. 

Er is een plek vrijgekomen bij de Bascule op de groep Panoramix, een van de acht leefgroepen in Duivendrecht. Hier verblijven kinderen met een gedragsstoornis gemiddeld een tot twee jaar. 

Omdat er andere hulpverleners naar Max’ situatie kijken, zou het goed kunnen dat Max’ diagnose of aanpak ook anders wordt. Hoe zit dit?

Vandaag is het kennismakingsgesprek in Duivendrecht. Ik ben er nog niet eerder geweest. Hoewel een van de sociotherapeuten van de Klipper me aan de hand van een kaartje heeft uitgelegd hoe ik moet rijden, ben ik toch totaal de verkeerde kant op gereden. 

Maar omdat we ruim op tijd zijn vertrokken, hoef ik niet te stressen. Toch hoor ik mezelf mopperen. En Max, die op de bijrijdersstoel zit, raakt ervan in de war. “Waarom weet je het dan ook niet!”, zegt hij. Het blijft bij deze kleine irritatie. 

Na tien minuten zoeken, verkeerd rijden en draaien vind ik alsnog de juiste weg en arriveren we bij de Bascule.

Verschillende jeugdhulpverleners vormen een beeld van je kind

We melden ons bij de receptie en even later worden we opgehaald door een medewerker die ons meeneemt naar boven. In de kamer waar we het gesprek hebben, zit het vol met experts: een ouderbegeleider, een Vlaamse psychiater - die we na vandaag nooit meer gezien hebben - en een psychiater in opleiding - die ook snel uit beeld verdween. 

Ook Bert, de sociotherapeut van de Klipper, was aanwezig. En natuurlijk was er een sociotherapeut van de groep Panoramix. We stellen ons voor en praten eerst over een aantal luchtige dingen, zoals het weer en of we de weg konden vinden. 

Vragen die je kind heeft

Max krijgt de gelegenheid om zijn vragen te stellen die hij samen met iemand van de Klipper heeft opgesteld: Hebben jullie een Xbox, Playstation of Gamecube? Hebben jullie een fiets? Een skelter? Een bad? Hoge bomen om in te klimmen? Zijn er nog meer groepen? Hoe laat ga ik naar bed? Hebben jullie een grabbelton en leerdoelen? Hoeveel plannetjes doe ik nog na het eten? Hoe ziet de school er uit? Op al deze vragen krijgt hij keurig antwoord van de jeugdhulpverleners. 

Oudercursus geeft zoveel duidelijkheid

Na ongeveer een kwartier neemt de kinderpsychiater Max mee naar een andere ruimte voor een psychiatrisch onderzoek van dertig minuten. In de tussentijd neemt Mijntje, de ouderbegeleider, de praktische zaken met mij door. Denk aan ophalen, wegbrengen, wasgoed, groepsregels, medicijnen en de duur van de opname. 

Ze zegt ook dat ik verplicht ben deel te nemen aan een oudercursus met als doel om min of meer dezelfde regels te leren kennen en thuis te gaan toepassen als waar Max en de andere kinderen op de groep mee te maken hebben. 

Eerlijk gezegd kijk ik al maanden naar deze cursus uit. Het volgen van een praktijkgerichte cursus en tegelijkertijd andere ouders ontmoeten die in hetzelfde schuitje zitten lijkt me belangrijk. Of eigenlijk, noodzakelijk. 

Wat verwacht je als ouder voor je kind in een jeugdhulpinstelling?

Mijntje vraagt wat mijn verwachtingen en wensen zijn ten aanzien van de nieuwe groep Panoramix en maakt er notities van. Wat wil ik dat Max nog gaat leren? Waar verwacht ik aan het eind van de periode te zijn? 

Het antwoord dat ik geef vind ik zelf nogal voor de hand liggen: “Dat Max minder agressief is en dat hij beter luistert.” Na een half uur komt de kinderpsychiater terug in de kamer. Hij zegt met zijn Vlaamse accent: 

“Ik heb vele kindekes gezien, maar ik heb zelden zo'n druk manneke meegemaakt.”

Straffen en belonen met de Gamecube werkt niet

We zijn inmiddels een paar weken verder. Max is ‘verhuisd’ naar Duivendrecht. De eerste keer dat ik hem op zaterdagochtend ophaal van de groep, bespreek ik met Steef, de sociotherapeut, het weekend door. 

Hij vraagt me welke leuke activiteiten ik heb gepland, welke absoluut noodzakelijk zijn, hoe ik de zaken ga aanpakken als het fout dreigt te gaan en wat de ontsnappingsmogelijkheden zijn. 

Bert, de sociotherapeut van de Klipper, gebruikte vaak de Gamecube als inzet om te straffen en te belonen en adviseerde mij om dit door te zetten. Maar Steef legt me uit dat straffen door de Gamecube te verbieden absoluut geen zin heeft. 

“Het is het enige leuke dat hij heeft. Met de Gamecube kan Max even helemaal tot zichzelf komen. Als je dat gaat afnemen of het opneemt in je beloningssysteem, eis je te veel van hem. 

Je moet niet het onmogelijke verwachten en het direct groots aanpakken.” 

Twee sociotherapeuten, twee visies

De tegenargumenten van Steef op de methode van Bert vond ik heel logisch. Het voelde ook als een verlossing voor me. Hoe kan Bert dit aan mij geadviseerd hebben? Niet zo vreemd ook dat het in de praktijk brengen van de methode vaak zoveel frustratie opleverde bij Max. Waar zat ik met mijn verstand? Als ik alles over mocht doen, had ik het toch anders aangepakt.

Dit wil ik delen met jou

Waar zoveel experts op het gebied van jeugdhulp bij elkaar zitten, zijn er ook altijd meerdere meningen. Dat bleek ook al wel toen de Vlaamse psycholoog zei dat hij nog nooit zo’n druk menneke had gezien. 

Wie is die meneer dan, dacht ik enerzijds. Hoe kan hij nu in een half uur beoordelen wie mijn zoon is? Anderzijds legde ik me vaak ook neer bij wat de experts mij vertelden. Meestal zijn ze het namelijk met elkaar eens. Zij zullen het wel weten, dacht ik. 

Verschillende visies op methodes in jeugdhulp

Des te opmerkelijker is het bovengenoemde voorbeeld waarin de aanpak of visie van een jeugdhulpinstelling of jeugdhulpverlener honderdtachtig graden anders is dan die van een andere instelling of hulpverlener. Wat zegt dit over de jeugdhulp en jeugdzorg in ons land? Ik verbaas me daar nu over. Hoe kan dit nu en wie heeft er gelijk? En wat is het gevolg voor mijn kind en de diagnose die hij heeft?     

Herken jij jezelf of je kind in dit verhaal? 

En wil je jouw ervaring delen met andere ouders of wil je zelf tips krijgen? Meld je aan bij ons Ouderportaal. Het Ouderportaal is de plek waar ouders met een kind met gedragsproblemen of stoornis elkaar vinden voor steun en advies. Misschien zie ik je daar?