Vrijwillige uithuisplaatsing: geef je kind een veilig thuis

“Ik heb vrijwillig mijn kind uit huis laten plaatsen. Mijn dochter Sky (4) woont nu tijdelijk in een pleeggezin. Dat ligt niet aan haar, maar aan mij. We zien haar gelukkig nog wel. Het is een rouwproces waar je doorheen gaat, maar ik doe wat ik moet doen om mijn kind een gezonde en veilige thuissituatie te geven”, vertelt Sabine.

Ze belandde in deze situatie vanwege haar eigen verleden. “Mijn zus en ik zijn geadopteerd als baby uit Oostenrijk. In ons gezin hebben we veel meegemaakt. Mijn vader was vrij dominant: hij werd makkelijk boos en je wist nooit in welke bui hij was. Hij uitte zich agressief naar ons. Mijn moeder was wat kouder en afstandelijker. We wisten niet beter en dachten dat het normaal was.

Verslavingsproblemen

In mijn pubertijd kwam ik erachter dat de situatie bij ons thuis niet OK was. Ik was meer beschadigd dan ik dacht. Ik stoeide met verslavingsproblemen en belandde in een kliniek. Ik kreeg al snel de diagnose borderline. Achteraf denk ik: zagen ze toen maar wat er echt aan de hand was, dat ik getraumatiseerd was.

Toen ik mijn verslaving de baas werd, kreeg ik een huisje. Daar woon ik nu nog steeds. Ik leerde een mooie Ierse vent kennen en na vier maanden bleek ik zwanger. Mijn dochter Sky was mijn redding. Zonder haar was ik blijven sudderen in slecht gedrag. Maar ze was ook een spiegel voor me. Ik leek meer op mijn vader dan ik wilde toegeven.

Woede-uitbarstingen

Ik kreeg woede-uitbarstingen en ik viel mijn vent aan. Ik was bang dat hij onze dochter zou aanraken. In die tijd is Sky meegenomen door de crisisdienst. Het ging heel snel. Ze lag op schoot te slapen en het volgende moment werd ze weggegrist. Dat vond ik heel moeilijk.

Ze kwam gelukkig bij een leuke pleegmoeder terecht. Na 1,5 maand kwam Sky weer bij ons wonen. Ik kreeg hulp van Cardea voor mijn woede-uitbarstingen, maar mijn problemen van vroeger werden niet meteen gezien. Een van mijn therapeuten zei dat ik ‘gewoon zo was.’

Op een gegeven moment werden mijn woede-aanvallen zo erg dat ik bang was dat ik mijn dochter iets zou aandoen. Toen heb ik zelf om hulp gevraagd.

Vrijwillige uithuisplaatsing

We hebben ervoor gekozen om onze dochter vrijwillig uit huis te laten plaatsen. Ik werd doorverwezen naar de huisarts en kwam zo terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Via een oproep op Facebook vonden ze een pleeggezin voor de weekendpleegzorg. Vlak bij ons in de buurt. Het zijn lieve mensen waar onze dochter twee weekenden per maand naar toe gaat.

Dit keer heb ik beter ‘afscheid’ kunnen nemen en haar kunnen voorbereiden op het pleeggezin. Ik vertelde haar dat ik ziek was en dat ik daarom niet voor haar kon zorgen en dat ik hulp krijg, zodat ik snel beter wordt. Tot die tijd gaat ze naar een pleeggezin. Dat begreep ze wel.

Jaloers, boos en onzeker

Ik was blij met de pleegouders, maar ik voelde me ook jaloers en onzeker. Ik ging kwaadspreken over hen en zocht naar dingen om boos op te worden. Op een gegeven moment eisten de pleegouders dat ik Sky niet meer zelf wegbracht of ophaalde, omdat er teveel spanning waren bij mij. Daar hadden ze gelijk in. Tegelijkertijd kon ik er niets tegenin brengen, want er was geen ander pleeggezin beschikbaar.

Na deze tegenslag begon ook nog eens de lockdown. Vanwege mijn traumatherapie hebben we besloten om Sky wat langer bij het pleeggezin te laten wonen, zodat ik in alle rust de therapie kan doen en Sky ook echt veilig is.  Ze begint zich er steeds meer thuis te voelen. Dat vind ik fijn, maar ook pijnlijk.

Rechten biologische ouders pleegzorg

De rechten en plichten van ouders vind ik niet heel duidelijk. We kregen wel informatie mee over onze rechten en plichten. Maar toen we geen contact meer mochten hebben met de pleegouders, zeiden hulpverleners: we begrijpen je situatie, maar als je niet akkoord gaat, dan heb je niets. Er zijn geen andere pleeggezinnen. We hadden dus geen keuze.

Blokkaderecht

Ik kwam laatst achter het blokkaderecht. Als je kind langdurig fulltime bij pleegouders woont, dan heeft het pleeggezin recht op blokkaderecht zodra jij aangeeft dat je je kind weer thuis wilt laten wonen. De rechter bepaalt dan of het kind bij de pleegouders mag blijven wonen.

Het CJG wilden ons daar niet mee belasten en zeiden: maak je geen zorgen, bij jou is dat niet het geval. Maar ondertussen is mijn dochter al een paar maanden bij het pleeggezin door corona. Het gaat sneller dan je denkt: een jaar is zo voorbij.

Wees eerlijk als ouder

Het belangrijkste is wat mij betreft dat je als ouder eerlijk bent over je problematiek. Dat je doet wat je moet doen om je kind een zo gezond en veilig mogelijke thuissituatie te geven. Je raakt je kind niet zomaar kwijt. Kijk in de spiegel en zorg voor de juiste hulp!

Grip op mijn gedrag

Ik heb nu twee keer EMDR-therapie gevolgd en ik begin nu het resultaat van mijn therapieën te merken. Ik heb meer afstand gecreëerd tussen bepaalde situaties. Ik voel me nog wel boos, maar ik kan er beter over nadenken. Ik heb meer grip op mijn gedrag. En dan moeten de heftige onderwerpen nog komen. Als dit zo doorgaat, is over 2 maanden de angel eruit.

Controle over je emoties

Mijn tip aan andere ouders is om controle te krijgen over je emoties. Ik heb bijvoorbeeld een stencil in de keuken hangen met ontspanningsoefeningen. Deze zie ik elke dag. Een fijne oefening vind ik de ademhalingsoefening.

Als ik boos ben op de pleegouders en weer iets zoek om mijn verdriet of irritatie op af te reageren, dan stap ik letterlijk uit de situatie door even op het toilet te zitten of buiten te gaan staan. Hierdoor zakt de emotie en kan ik weer redelijk denken en communiceren.

Leren vergeven

Tijdens de therapie heb ik mijn ouders leren vergeven. Vergeven betekent niet dat je het eens bent met wat er is gebeurd. Het betekent dat je het kunt accepteren. Je vergeeft niet voor de ander, maar voor jezelf. Anders blijf je terugvallen in woede of geef je jezelf de schuld.

In het boek ‘De Fontein’ van Els van Steijn zegt de auteur: je ouders geven je het beste wat ze kunnen op dat moment. Wat je als kind meemaakt is je lot. Ik leerde dat mijn ouders bepaald gedrag inzetten, omdat ze zelf een probleem hadden. Het lag dus niet aan mij. Ik heb nog steeds last van de pijn; daar moet ik mee leren leven. Ik leer nu dat ik die emoties mag voelen.

Ik weet niet precies wanneer Sky weer thuis komt wonen. We evalueren de situatie om de 3 weken. Het liefst wil ik haar weer thuis laten wonen, maar er zal eerst een vorm van veiligheid thuis moeten zijn. Daarom werk ik zo hard aan mezelf.

Pleegzorg veranderen

Ik zou later graag het systeem van pleegzorg willen veranderen: dat ouders sneller en beter begeleid worden. In de toekomst hoop ik als ervaringsdeskundige een brug te slaan tussen pleegouders en ouders, zodat ouders beter begeleid worden in het traject.

Dat is moeilijk, want je zult ook als ouder aan jezelf moeten werken. Mijn kind vertoonde ‘probleemgedrag’ vanwege mijn gedrag. Dankzij dit inzicht, ben ik veel gaan lezen en keihard aan mezelf gaan werken. Alleen jij kan je eigen patronen doorbreken en gezonde patronen doorgeven aan je kind. Maar daar moet je wel voor werken. Beter laat dan nooit, zeg ik altijd.”

Tips voor ouders en pleegouders

Om de omgang tussen ouders en pleegouders beter te laten verlopen, heeft Sabine een paar tips:

• Respecteer de wensen van ouders, ze zijn nog steeds de voogd
• Wees eerlijk tegen de ouders en deel je plannen vooraf
• Maak goede afspraken over het maken van foto’s en vraag om toestemming
• Cadeautjes lijken onschuldig, maar kunnen ervoor zorgen dat ouders en pleegouders tegen elkaar gaan opbieden
• Ouders leef je in in pleegouders / pleegouders luister ook naar ouders
• Laat je als pleegouder niet papa en mama noemen. Dat is verwarrend voor het kind
• Ouders: durf aan jezelf te werken