Welke middelbare scholen passen er bij mijn kind met ADD?

Welke middelbare school kies je als je kind ADD heeft? En hoe zorg je ervoor dat je kind meekomt op school? In het derde deel van deze reeks artikelen over ADD en onderwijs vertelt *Hanneke over het vinden van een geschikte middelbare school voor haar zoon Jens. De ervaringen uit het basisschooltijdperk boden geen garantie voor de toekomst, maar hielpen wèl bij het vinden van de juiste middelbare school. Het werd de plek waar Jens zijn talenten ontdekte en boven zichzelf uitsteeg.

Middelbare school voor kind met ADD

“Jens kreeg het advies om naar vmbo basis te gaan. Drie van de vijf middelbare scholen die Jens in groep 8 had bezocht, konden we daardoor al van de lijst schrappen. Bij de twee overgebleven scholen had Jens een duidelijke voorkeur voor één aangegeven. Hij vond de geur in ‘die ene school’ vreemd en had bovendien het gebouw als rommelig ervaren.

‘Iedereen werkte er met zijn handen en deed allerlei technische dingen’, vertelde hij, ‘dat is niets voor mij.’ Bij de andere school vond hij de sfeer relaxed. De lokalen waren mooi en rustig. Voor hem was het meteen duidelijk: dit wordt ‘m.”

Sfeer proeven in het schoolgebouw

“Omdat wij als ouders natuurlijk ook de scholen wilden beoordelen, hebben we samen met hem open dagen bezocht. Voor een frisse blik hebben we ook nog een andere school buiten onze woonplaats bezocht, maar dit haalde niets uit. Na alle open dagen waren ook wij overtuigd van Jens’ favoriet.”

Grote school met ‘thuisbasis’

“De middelbare school van onze keuze had ongeveer 700 leerlingen en een vmbo basis-, kader- en mavo-afdeling. Omdat veel gebouwen in het voortgezet onderwijs groot zijn en leerlingen na iedere lesbel op zoek moeten naar het volgende lokaal, had deze school voor iedere opleiding een eigen ‘thuisbasis’. Dit was een apart gedeelte waar de leerlingen van hetzelfde opleidingsniveau de meeste lessen volgden.

Bij vragen was er heel snel contact met een mentor, leerkracht of teamleider mogelijk. De ingangen van de lokalen grensden als het ware op het ‘Basisplein’, het middelpunt van de thuisbasis. Het was een overzichtelijke plek, die geborgenheid gaf in zo’n enorm gebouw. Jens voelde zich meteen thuis.”

Meer persoonlijke begeleiding

“Ook de filosofie van de school sloot aan op wat wij vonden dat Jens nodig had. De leerwegondersteuning, het geld dat beschikbaar was voor extra ondersteuning van onze zoon, investeerden zij in ‘kleinere klassen’. De klassen bestonden uit maximaal vijftien man, een fors verschil met Jens’ basisschool waar 30 de norm was. Jens kon rekenen op veel meer persoonlijke begeleiding.”

De eerste weken

“Natuurlijk was het brugjaar wennen. Op één jongen na, kende Jens niemand in zijn klas. Maar al snel maakte hij nieuwe vrienden. Allemaal jongens die elkaar goed aanvoelden, want ze waren min of meer uit hetzelfde hout gesneden. Na de eerste week kwam Jens dan ook ontspannen uit school. Zijn eerste resultaten waren prima. Hij was niet meer de jongen die onderaan bungelde met zijn cijfers, maar hij scoorde gemiddeld.”

Hulp vragen bij de leerkracht

“De voldoendes kwamen Jens niet aanwaaien. Hij moest er hard aan trekken. In het begin herhaalden wij thuis veel lessen samen met hem. Maar dat liep op een gegeven moment de spuigaten uit. Dat kon ook niet de bedoeling zijn! Gelukkig hadden we uitstekend contact met de leerkrachten en hebben wij om hulp gevraagd. Toen kwam ook écht de toegevoegde waarde van de school naar voren. We konden Jens’ mentor mailen, kregen 06-nummers en konden hem zelfs WhatsAppen. Niets was te gek om met hem te bespreken. Zo fijn!”

Specialisatie kiezen

“Voor jaar 3 moest Jens een specialisatie kiezen. Omdat hij in zijn vrije tijd best wat tijd besteedde aan fotografie en video (met zijn smartphone) en Instagram, wist hij steeds beter wat hij wilde doen ‘als hij later ging werken’. Hij wilde graag cameraman worden. Daarom koos hij meteen voor de richting Economie & Ondernemen. Hij zat daardoor de helft van de tijd in een klas met leerlingen die dezelfde specialisatie hadden gekozen. Het bleek een enorm drukke klas te zijn, maar Jens liet zich niet gek maken en kon zich daar wonderbaarlijk genoeg goed voor afsluiten. Ook zijn mentor zag dat en waardeerde dat in hem. Hij was die ‘relaxte gast’ in de klas.”

Op eigen kracht geslaagd

“Het laatste jaar was bijzonder. Waar veel leerlingen zoekende waren naar hun vervolgopleiding en daarover twijfelden, had Jens een duidelijk doel voor ogen. Dat vonden wij als ouders waanzinnig. Voor zijn droombaan was er maar één optie voor een vervolgopleiding: het Grafisch Lyceum. Toen hij daar kwam snuffelen tijdens een open dag was hij meteen verkocht. ‘Al die Macbooks’, zei hij. ‘Je mag zelfs met pet op in de klas zitten, zo chill!’

In oktober had hij alles geregeld, een assessment gedaan en werd hij aangenomen. Als eerste leerling van heel vmbo basis was hij al onder de pannen. Dat scheelde stress. Hij moest alleen nog zijn tentamens en examens met goed gevolg afleggen. En toen kwam corona. Het laatste half jaar van zijn middelbare schooltijd is Jens eigenlijk alleen maar thuis geweest. Op eigen kracht heeft hij zijn tentamens en examenopdrachten gemaakt en heeft hij zonder onvoldoendes zijn middelbare schooldiploma gehaald.”

ADD-symptomen in zijn voordeel

“Terugkijkend op de middelbare schooltijd is het een periode geweest waarin Jens zich heeft ontpopt als man van de wereld. Ik vond het een verademing dat hij met kinderen van zijn eigen niveau kon matchen. In het begin was het wel pompen met de leerstof, dat heeft veel tijd gekost. Wij hebben moeten bijsturen, vooral bij moeilijke vakken, maar konden hem ook steeds meer loslaten. Met de juiste prikkels en adviezen is hij steeds meer zijn eigen weg gegaan. En op een gegeven moment weet je: hij kan het alleen.

De ADD-symptomen die hem typeren, heeft hij om weten te buigen in zijn voordeel. Hij houdt van rust en mooie dingen. Het is geweldig dat hij zelf nu de omgevingen kiest die bij hem passen en met mensen omgaat waar hij zich prettig bij voelt. Zelfs zijn visuele denken en doen, waar hij in uitblinkt, heeft hij vertaald naar een droom. De eerste bedrijven die een video willen laten maken hebben zich al gemeld.”