Merk je dat je autistische kind moeite heeft met emoties? Zie je als ouder dat je kind moeite heeft om met de eigen emoties om te gaan? En om begrip op te brengen voor de emoties van andere mensen? Je vraagt je af hoe het verder gaat in het leven van je kind, als het moeilijk met emoties om gaat en met inlevingsvermogen. Wat is er aan de hand? En hoe ga je ermee om?
Moeite met de emoties van anderen, waar merk je dat aan?
Als je kind het lastig vindt om begrip op te brengen voor de emoties van anderen dan zie je dit vaak in bepaalde situaties terug.
- Op school: de leerkracht komt bij je en zegt dat je kind niet reageert op emoties van andere kinderen
- Bij vriendjes thuis: de ouders van het andere kind merken op dat jouw kind zich niet bekommerd heeft om hun kind toen het viel en zich bezeerde
- Op de sportvereniging: je kind heeft moeite zich te schikken in het team
- Thuis: gefrustreerde reacties van broertjes en zusjes en bijvoorbeeld in de reactie van je kind op verdrietige situaties
Hoe werken emoties bij autistische kinderen?
Kinderen met autisme vinden het lastig om met emoties om te gaan, zowel bij zichzelf als bij anderen.
Lastig: je eigen emoties
Een klein kind reageert heel primair reageren op situaties. Is hij/zij verdrietig dan barst het in tranen uit en kan het urenlang ontroostbaar zijn. Als je kind ouder wordt, leert het emoties te reguleren. Dat is heel handig, want zo houd je goed contact met de mensen om je heen. Je houdt verbinding met de ander, belangrijk voor een gezonde ontwikkeling.
Bewustzijn van je emoties is een voorwaarde om emoties te kunnen reguleren. Reguleren is begrijpen hoe je emoties zijn getriggerd en wat de emoties met je doen. Als je bewust bent van je emoties, ben je beter in staat om je primaire reacties onder controle te houden.
Een kind leert zijn emoties te reguleren door goed naar zichzelf en anderen te kijken. Kinderen kunnen samen met hun ouders over situaties praten en er van leren voor een volgende keer. Ze kunnen leren emoties te reguleren. Kinderen met autisme hebben meer moeite met het reguleren van emoties. Ze begrijpen minder snel waar hun eigen emoties vandaan komen. En ze zijn minder goed in staat emoties bij anderen te herkennen.
Maar ook kinderen met autisme kunnen hierin stappen maken. Daar kun je je kind goed bij helpen.
Hoe werkt dat in de hersenen van een kind met autisme?
Een kind met autisme heeft meer moeite om informatie te verwerken. Vooral sociale informatie is lastig. Verwachtingen van anderen, emoties van anderen, het zijn allemaal prikkels die je kind heeft te verstouwen. Wat gebeurt in bij veel kinderen met autisme in dit soort situaties?
- Je kind heeft meer verwerkingstijd nodig: Het duurt even voordat het kind heeft uitgedokterd wat er gebeurt.
- Kinderen met autisme zijn heel gevoelig, ze vangen wel degelijk de emotie op van anderen. Alleen kost het in het hoofd meer tijd en moeite om hier sociaal passend op te reageren, zoals in het voorbeeld van Vincent.
Praktijkvoorbeeld: Vincent komt er niet uit
Vincent (8) en Janita spelen in de tuin. Janita stoot haar hoofd tegen een tak. Ze begint hard te huilen en wrijft over haar hoofd. Vincent verstijft. Hij gaat door met het verzamelen van dennenappels. De moeder van Janita komt naar buiten en ontfermt zich over haar.
Ze belt Vincents vader, die hem komt halen. Thuis begint Vincent heel hard te schreeuwen en slaat met zijn vuisten op de kussens in de bank. Vincents vader krijgt hem aan het pingpongen, een favoriete bezigheid waar Vincent rustig van wordt. Daarna praten ze over wat er gebeurd is bij Janita. ‘Ik vind het heel erg dat Janita zich zeer deed. In mijn hoofd werd het heel druk. Ik weet niet hoe ik Janita kan helpen.’ Ze overleggen wat te doen en Vincent geeft aan met Janita te willen bellen. Na het telefoontje is Vincent opgelucht.
Wat doet het met jou als ouder?
Heeft je kind moeite met emoties dan kun je je daar als ouders zorgen om maken.
- Je kunt bijvoorbeeld bang zijn dat situaties met anderen uit de hand lopen. En dat je kind als gevolg veel alleen zal zijn. Dat wil je graag voorkomen.
- Ook kan het je raken als je ziet dat je kind wel zijn best doet, maar dat anderen dat niet zien. Ook dat kan voor verwijdering en eenzaamheid zorgen.
Hoe kun je ermee omgaan?
Belangrijk om te weten is dat je kind wel degelijk inlevingsvermogen heeft, maar dat het door autisme emoties moeilijk kan hanteren. Wat je kunt doen is:
- Je kind leren eigen emoties te herkennen en ermee om te gaan
- Je kind bewuster maken van manieren van omgaan met andermans emoties
Wil je meer weten? Er is onderzoek gedaan naar de regulatie van emoties bij kinderen met autisme. Kinderen kunnen strategieën aanleren om emoties beter te reguleren.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Ouderpeilpunt vind je honderden blogs met handige tips en adviezen. Heb je deze blogs al gelezen:
- Kenmerken en symptomen van een kind met autisme
- Wat als je kind met autisme moeite heeft met verwachtingen van anderen?
- Is jouw kind bang in onbekende of nieuwe situaties?
Wil je sparren over autisme?
Wil je jouw zorgen en verhaal over autisme delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder van een kind met autisme sta je er niet alleen voor. er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal kun je je ervaringen delen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.
