Wat is psycho-educatie: het nut van psycho-educatie

Na een lange tijd van zoeken, kreeg je kind eindelijk een diagnose. Autisme, adhd, of wellicht is er sprake van een gedragsprobleem of stoornis. Voor ouders is het vaak een opluchting. Je hebt immers het gevoel dat je eindelijk duidelijkheid hebt over wat er met je kind aan de hand is!

Daarnaast geeft het een gevoel van controle, wetende dat er handvatten beschikbaar zijn voor de problemen binnen het gezin. Dat geeft een fijn gevoel, na een vaak moeilijke periode.

Toch blijft de vraag of dit stempel definitief is. Weet dat je hier niet de enige in bent. Het is logisch dat je bang bent dat je kind voor de rest van zijn of haar leven aan dit label vastzit.

Dit hoeft overigens niet zo te zijn. Het is zeker ook mogelijk dat de juiste inzichten en tools het leven dragelijker maken, waardoor een stempel niet meer nodig is.

Er zijn ook veel ouders die je voor gingen. Zoek bijvoorbeeld een expertpanel waarin je hier met andere ouders over kunt praten. Zo sta je er niet alleen voor

Psycho-educatie helpt jou en je kind beter inzicht te krijgen in wat er aan de hand is en waar problemen vandaan komen. Ook geeft psycho-educatie de tools om het leven van je kind en jouw gezin in de juiste banen te leiden. Wat je daarna met het stempel doet, is natuurlijk aan jullie.

Maar wat heb je eigenlijk aan psycho-educatie? En wanneer is het nodig? Dit artikel gaat dieper in op alles wat met psycho-educatie te maken heeft.

Wat is psycho-educatie?

Nadat je kind een diagnose krijgt, raad men je bijna altijd aan om te beginnen met psycho-educatie. Tijdens psycho-educatie geeft een psycholoog of behandelaar voorlichting en advies over de psychische klachten die er bestaan. Dit is dus voornamelijk informatief en geeft je inzicht in de mogelijkheden en beperkingen die je kind vanwege zijn gedragsprobleem heeft.

Eindelijk snap je waarom je kind moeite heeft met het onthouden van regels, dit hoort immers bij ADHD! Of het geeft je inzicht in waarom je kind soms woedeaanvallen krijgt, door overprikkeling bij bijvoorbeeld autisme.

Psycho-educatie geeft dus een helder beeld van de problemen waar je kind mee te maken kan krijgen. Het is ook logisch dat wanneer je snapt waarom je kind zich zo gedraagt, er ruimte ontstaat voor acceptatie en jij en je kind leren omgaan met het gedrag en hier nieuwe vaardigheden voor leren.

Doordat een behandelaar informatie geeft over het specifieke psychische probleem, komt er meer inzicht en begrip, waardoor het leven van het gezin een stuk makkelijk wordt.

Wanneer kies je voor psycho-educatie?

Psycho-educatie is handig en veelal noodzakelijk als er na een lange tijd van problemen eindelijk een diagnose is. Het is meestal het begin van een behandeltraject. Psycho-educatie wordt bij allerlei soorten aandoeningen gegeven, zoals:

  • ADHD;
  • autisme;
  • depressie;
  • angst;
  • eetproblemen;
  • psychose;
  • lichamelijke- of verstandelijke- beperkingen;
  • trauma.

Psycho-educatie is beschikbaar voor jongeren, familieleden, vrienden en kennissen. Het aantal gesprekken dat nodig is om tot een juiste voorlichting te komen, bepaal je in overleg met de behandelaar. In voorlichtende en adviserende gesprekken geeft de behandelaar uitleg over het psychische probleem en de bijkomende zaken. De behandelaar vertelt daarbij over diverse onderwerpen, zoals:

  • Wat er precies met je kind aan de hand is.
  • Welke kenmerken het psychische probleem heeft.
  • Welke psychische en sociale gevolgen het probleem heeft of kan hebben.
  • Wat er eventueel aan het probleem te doen is.
  • Hoe het kind en de omgeving het beste met het probleem om kunnen gaan.

Zodat jij, je kind, je gezin, familie en vrienden een antwoord krijgen op vragen en zo meer begrip krijgen voor je kind. En weten hoe jullie het beste met het gedragsprobleem om kunnen gaan.

Psycho-educatie helpt ouders en kind

Je zou misschien denken dat psycho-educatie er alleen is voor de ouders, maar je kind heeft er net zoveel aan. Beiden leren namelijk wat een kind wel en niet kan door zijn of haar stoornis of gedragsprobleem. Het helpt bijvoorbeeld om de verwachtingen die je hebt van je kind aan te sluiten bij wat hij of zij daadwerkelijk waar kan maken.

Als je kind door zijn aandoening bijvoorbeeld vergeetachtig is, heb je er meer begrip voor dan wanneer je denkt dat hij gewoon lui is. Ook kan je hem helpen door bijvoorbeeld trucjes aan te leren die de vergeetachtigheid verminderen.

Een aantal dingen die zowel ouders als kind leren zijn:

  1. Het begrijpen van de problemen die er spelen.
  2. Het makkelijker accepteren van problemen, door inzicht en begrip.
  3. Positiever leren denken over jezelf, zowel voor het kind als de rest van het gezin.
  4. Hoe je kind en je gezin het leven zo goed mogelijk kunnen inrichten.

Zo wordt je kind de baas over zijn symptomen en kan jij als ouder hier beter bij begeleiden. Je houdt makkelijker rekening met de problemen van je kind en weet hier zelfs passende oplossingen voor te vinden en de juiste hulp of ondersteuning voor in te schakelen.

Hoe gaat psycho-educatie in zijn werk?

Meestal krijgen jij en je kind psycho-educatie in een groep van ongeveer 8 deelnemers. De cursussen duren gemiddeld 8 tot 10 weken (afhankelijk van de stoornis) en het is belangrijk dat zowel ouders als kind bij elke bijeenkomst aanwezig zijn.

De begeleiders geven informatie over de problematiek en soms is er ook sprake van huiswerkopdrachten.

Psycho-educatie kan intensief zijn, omdat je een hoop nieuwe informatie te verwerken krijgt. Het is fijn om hier na elke bijeenkomst met je gezin over te praten. Zo kunnen alle gezinsleden de informatie een plekje geven.

Dit helpt bij de verwerking van alle gebeurtenissen, maar ook om te zorgen dat jullie alle tips en informatie kunnen toepassen binnen jullie dagelijks leven.

Tussen de bijeenkomsten door is het natuurlijk belangrijk om te oefenen met de handvatten die je kreeg Binnen je gezin, maar ook in contact met anderen zoals school, familie en vrienden.

Dit gaat zeker niet zonder slag of stoot, maar met vallen en opstaan komen veel gezinnen een heel eind en lukt het hen om oplossingen te vinden voor problemen in het gezin.

Ook geven sommige ouders aan het fijn te vinden om met andere ouders hun ervaringen te delen.  Alleen de herkenning al geeft veel ouders de steun die zij zolang zochten. De ontdekking om te weten dat je niet de enige bent, vinden de meeste ouders fijn, zo weten wij van de ouders die wij spreken. En ouders kunnen daarnaast een hoop van elkaar leren.

Hoe eindigt psycho-educatie?

Psycho-educatie eindigt altijd met een gesprek. Dit gesprek is met de behandelaar en de ouders/verzorgers van het kind. Als het kind jonger dan 12 is, komt het vaak voor dat alleen de ouders/verzorgers het gesprek met de behandelaar voeren.

Jullie bespreken en bekijken of er genoeg informatie is gegeven en of alles duidelijk is. Ook maken jullie meestal nieuwe afspraken omtrent de behandeling.

Het komt soms voor dat de psycho-educatie niet voldoende was. Dan kijkt de behandelaar samen met jou welke aanvullende cursussen en boeken voor jou interessant zijn om je verder te helpen.

Al met al is psycho-educatie een belangrijke stap in het behandelingsproces van je kind of je gezin. De meeste ouders en kinderen geven aan dat ze dankzij de psycho-educatie grote stappen hebben kunnen nemen.

Vaak omdat er meer begrip en acceptatie is tegenover elkaar. Dit neemt een hoop druk weg, waardoor er ruimte ontstaat voor nieuw gedrag of een nieuwe manier van met elkaar omgaan.

De behandeling die daarna komt, heeft als doel om te oefenen met alles wat je leerde, zodat het makkelijker wordt om met de stoornis of gedragsproblemen van je kind om te gaan.

Wil je jouw verhalen delen?

Wil je, als ouder, jouw zorgen en verhaal delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder sta je er niet alleen voor. Er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal deel je jouw ervaringen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.

Naar het Ouderportaal

Over de schrijver
Artikelen geschreven door meerdere mensen van de redactie van het Ouderpeilpunt.
Reactie plaatsen