Wat is zorg in natura: alles wat je moet weten over zorg in natura

Als je kind en je gezin hulp nodig hebben, kom je al snel bij het CJG terecht. Toch kan het zo zijn dat je kind een andere vorm van jeugdhulp nodig heeft dan wat de huisarts of het CJG aanbieden. Een jeugdteam professional kijkt dan samen met jou en je gezin naar de situatie en stemt met jullie af welke hulp het meest passend is.

Het kan betekenen dat het nodig is om specialistische jeugdhulp in te zetten. Daarvoor heb je een advies nodig; dit legt de gemeente vast in een beschikking. Je krijgt hierna een indicatie, waardoor je kind het recht krijgt om zorg in te kopen.

Als de gemeente een beschikking afgeeft, mag je kiezen in welke vorm je hulp wilt ontvangen. Zo kan je bijvoorbeeld een persoonsgebonden budget (PGB) aanvragen en is er de mogelijkheid tot zorg in natura (ZIN). Deze laatste optie vergeten mensen weleens, des te meer reden om hier meer informatie over te geven.

Wat is zorg in natura?

Zorg in natura is de tegenhanger van het persoonsgebonden budget. Bij zorg in natura krijg je zorg van een zorgaanbieder waarmee de gemeente een contract afsloot. Deze zorg is er voor kinderen met een handicap, gedragsproblemen of langdurige ziekte.

Je maakt hierbij afspraken met deze zorgaanbieder over de manier waarop je zorg en ondersteuning krijgt. De betaling van de zorg doet de gemeente dan rechtstreeks aan de zorgaanbieder. Je hebt hier zelf dus geen omkijken naar.

Je kunt alleen niet zelf kiezen van wie je zorg krijgt. Ook kan je niet zelf bepalen hoe laat en hoe je hulp krijgt. Elke gemeente, elke zorgverzekeraar en elk zorgkantoor heeft afspraken met een aantal zorgorganisaties. Daar mag je vaak dan wel tussen kiezen.

Bij zorg in natura krijg je ook te maken met het zorgkantoor. Het zorgkantoor koopt namens haar cliënten zorg in bij zorgverleners in haar regio.

Ze onderhandelt daarbij over de prijs en maakt ook afspraken over de kwaliteit en de hoeveelheid zorg die cliënten ontvangen. Ook neemt het zorgkantoor de administratie en uitbetaling op zich. Dit scheelt jou en alle andere ouders een hoop werk.

Er zijn een aantal voordelen voor de keuze voor zorg in natura:

  1. Je hoeft niets te regelen.
  2. De gemeente zorgt ervoor dat de zorgverleners zich aan de kwaliteitseisen houden, waardoor je garantie hebt op goede zorg.

Om deze redenen kiezen veel ouders voor zorg in natura voor hun kind. Het bespaart je namelijk een hoop tijd.

Zorg in natura komt in verschillende soorten:

  1. Zorg in een zorginstelling. Denk bijvoorbeeld aan een uithuisplaatsing of pleegzorg.
  2. Zorg aan huis. Hulpverleners komen bij jullie thuis langs om jullie te coachen of behandelen.

Het is belangrijk dat je met de jeugdhulpverlener afstemt wat past bij jullie situatie. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je naast zorg in natura, ook zorg uit het PGB nodig hebt.

Hoe vraag je zorg in natura aan?

Je vraagt zorg aan bij de gemeente, het zorgkantoor of de zorgverzekeraar. Waar je moet zijn, hangt af van het soort zorg. Bij je aanvraag moet je meestal al laten weten of je die zorg via zorg in natura of via een PGB wilt.

Eerst kijkt iemand samen met jou welke zorg je precies nodig hebt. Daarna bespreek je met de gemeente, het zorgkantoor of de zorgverzekeraar jouw keuze voor een PGB of ZIN.

Wil je zorg in natura aanvragen? Dan heb je een indicatie nodig. Hierop staat precies welke zorg er nodig is en hoeveel. De indicatie kan je aanvragen via het CJG of de gemeente.

Wil je de zorg in natura aanvragen vanuit de Jeugdwet en Wmo? Dan doe je dit via je gemeente. Hoe dit precies werkt, verschilt per gemeente. Bel jouw eigen gemeente daarom direct op, of maak een afspraak om langs te komen.

De gemeente bepaalt daarna of je zorg in natura ontvangt en op welke manier dit je dit regelt. Het kan ook zijn dat de gemeente je aanraadt om een PGB te gebruiken.

Wat is een PGB?

Een persoonsgebonden budget (PGB) is een geldbedrag waarmee mensen met of zonder beperking hun eigen zorg inkopen. Dit geldt dus ook voor je kind met een stoornis of gedragsproblemen. Het is de tegenhanger van zorg in natura.

Een PGB kan je in drie verschillende regelingen aanvragen. Dit is sinds 2015 geregeld in de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het is ook mogelijk een PGB te ontvangen via de zorgverzekering (Zvw-PGB).

Ouders en kinderen kiezen met een PGB zelf hun hulpverleners en begeleiders, en beslissen zelf waaraan ze het geld besteden. Met een PGB kan men dus de eigen zorg in eigen hand nemen. “Per Saldo” is de belangenorganisatie voor mensen met een persoonsgebonden budget.

Met een PGB bepaal je dus zelf bij welke zorgaanbieder je zorg afneemt. Je koopt de zorg zelf in en regelt zelf de administratie. Dat geeft je meer vrijheid, maar daar staan ook verplichtingen tegenover.

Zo moet je zelf de administratie en betaling regelen. Je moet dus wel met budgetten kunnen werken en aan betalingsverplichtingen voldoen.

Zorg in natura combineren met een PGB

Veel mensen kiezen voor een combinatie van zorg in natura en een PGB. Dit komt voor als je naast de standaard jeugdhulpverlening, ook nog een coach wilt inschakelen. De coach betaal je dan vanuit het PGB.

Ook kan je huishoudelijke hulp of persoonlijke verzorging via het PGB aanvragen. Dit is alleen mogelijk als je kunt aantonen dat dit echt nodig is voor je kind/gezin.

Wil je na verloop van tijd wisselen van het soort zorg dat jullie krijgen? Bijvoorbeeld omdat je liever zorg of hulp van een bekende wilt, of omdat je zelf wilt bepalen op welke tijdstippen je de zorg krijgt. Dan kan je het beste contact opnemen met je gemeente, zorgkantoor of verzekeraar en vragen of:

  • Je de zorg voor een deel of helemaal kunt omzetten in een PGB.
  • Wat je precies moet doen om dit te regelen.

Het kan natuurlijk ook zijn dat je een PGB hebt, maar dat dit niet goed bevalt. Omdat jullie de planning of betaling niet rond krijgen bijvoorbeeld. Of omdat jullie zelf geen goede zorgverleners kunnen vinden. Vraag dan aan hoe je overstapt van een PGB naar ZIN.

Een korte samenvatting

Er komt waarschijnlijk een hoop informatie op je af. We vatten al het bovenstaande nog even samen:

  1. Je kind heeft specialistische hulp nodig; dit bepaalt een jeugdteam professional.
  2. Als er specialistische hulp nodig is, kan je kind een zorgindicatie krijgen.
  3. Met een zorgindicatie kan je zowel zorg in natura (ZIN), als een persoonsgebonden budget (PGB) aanvragen.
  4. Met de gemeente bepaal je welke soort zorg het beste bij jullie past. Wellicht hebben jullie een combinatie van ZIN en PGB nodig.
  5. Als jullie van ZIN gebruik maken, dan maken jullie een keuze van een lijst die de gemeente verstrekt.
  6. Als jullie van een PGB gebruik maken, mogen jullie zelf kiezen welke zorgverlener jullie inhuren. Dan moeten jullie wel zelf de administratie en betaling regelen. Dit gebeurt via de nationale verzekeringsbank.

Wil je meer informatie over jullie specifieke situatie? Neem dan contact op met je gemeente.

Over de schrijver
Artikelen geschreven door meerdere mensen van de redactie van het Ouderpeilpunt.
Reactie plaatsen