Soms lopen de spanningen thuis zo hoog op dat er sprake is van een crisis. De situatie kan dan voor een kind onveilig zijn of een kind kan zich thuis niet goed ontwikkelen. In dat geval kan het nodig zijn om gebruik te maken van crisisopvang jeugdzorg. Maar wat komt daar allemaal bij kijken en wanneer is er echt sprake van een crisis? Als ouder komt er veel op je af, daarom lees je hier alles wat je wilt weten over de crisisopvang binnen de jeugdzorg.
Wat is de crisisopvang?
De crisisopvang is er voor kinderen of jongeren die om dringende redenen tijdelijk niet meer thuis kunnen wonen. Een reden kan bijvoorbeeld zijn dat de situatie thuis te bedreigend of zo verstoord is, dat het beter is dat ze tijdelijk ergens anders wonen. Door de vastlopende situatie thuis, hebben jongeren het emotioneel vaak moeilijk en reageren ze anders dan normaal. Vaak is er sprake van een combinatie van problemen: in het functioneren van het kind, in het gezin en bij de opvoeding. Daarnaast gaat er iets mis in de wisselwerking tussen het kind en zijn of haar omgeving (zoals problemen op school, met leeftijdgenoten en in de vrije tijd).
Een crisisopvang lijkt op een gezinssituatie en biedt jongeren een veilige plek om te wonen, slapen en eten. Daarnaast is er begeleiding door hulpverleners die er zijn voor het kind. Zo kunnen zij met begeleiders praten of afleiding zoeken wanneer ze dat nodig hebben.
Het doel van de crisisopvang is om de gezinssituatie te stabiliseren, terwijl er gezocht wordt naar de juiste oplossingen voor het hele gezin. Denk hierbij aan behandeling voor het kind, de ouders en eventueel een pleeggezin.
In de crisisopvang krijgt je kind krijgt een vaste begeleider. Deze persoon is als een soort van mentor voor je kind. Samen met hem of haar stellen jullie een plan op waarin staat welke hulp er precies nodig is om de problemen op te lossen. In de meeste gevallen woont een kind enkele maanden in een crisisopvang.
Wat gebeurt er in de crisisopvang?
Als een kind bij de crisisopvang aankomt, krijgt hij of zij direct een persoonlijk begeleider toegewezen. Samen maken jullie dan een plan om uit de crisis te komen. Jullie stellen doelen op en kijken welke hulp er precies nodig is. Er komt dus van alles in zo’n plan te staan. Ook voeren jullie allerlei gesprekken en krijgen jullie begeleiding aangeboden.
De volgende behandelingen vinden binnen de crisisopvang vaak plaats:
- Driehoeksgesprekken tussen het kind en zijn of haar gezin, de casemanager en de begeleider.
- Bieden van structuur en begeleiding aan het kind.
- Begeleiden naar een vervolgplek, voor bijvoorbeeld behandeling.
- Een zoektocht naar geschikte woonruimte voor na de crisisopvang, of begeleiding om weer terug bij de ouders te wonen.
- Aandacht voor een zinvolle daginvulling, zoals werk of school.
- Werken aan de financiële situatie (als dat nodig is).
- Herstellen van contact met familie en vrienden.
- De oorzaak van de crisis aanpakken.
Er zijn dus genoeg dingen waar jullie aan werken. Een crisis ontstaat ook niet zomaar en in de opvang werkt men met man en macht om de situatie weer stabiel te krijgen. Dit is in het belang van het kind, maar ook van de ouders. Het heeft één overkoepelend doel: om het gezin weer in rustiger vaarwater te krijgen.
Wanneer kies je voor crisisopvang jeugdzorg?
Een crisisplaatsing is een zeer ingrijpende beslissing, die je niet zomaar neemt. Een hulpverlener komt het liefste samen met de ouders tot zo’n beslissing en dit gaat altijd in overleg met een gedragswetenschapper. Het komt ook weleens voor dat instanties zoals de GGZ en de raad voor kinderbescherming inspraak hebben in dit besluit. Alle besluiten spreekt men sowieso door met de ouders. Dus je hebt zelf ook een stem in het proces.
Om te beslissen of crisisopvang nodig is, probeert een hulpverlener antwoord te krijgen op de volgende vragen:
- Zijn het kind of andere gezinsleden in gevaar?
- Kunnen de ouders ervoor zorgen dat hun kind en de andere gezinsleden veilig zijn?
- Kunnen familieleden of andere mensen rondom het gezin helpen bij het oplossen van de crisis?
- Is het eventueel mogelijk om direct te starten met hulpverlening of andere vormen van zorg?
Als er sprake is van een of meerdere van deze zaken, valt de keuze vaak op crisisopvang in de jeugdzorg. Dit gebeurt alleen als er echt geen andere (en minder ingrijpende) oplossing mogelijk is.
Hoe gaat het in zijn werk?
Als jullie besluiten om over te gaan tot crisisopvang, is de eerste zorg om een stabiele en veilige leefomgeving voor je kind te creëren. Het is belangrijk dat er inzicht komt in de problemen die er spelen. Hier is dus overleg nodig met zowel de ouders als het kind en de betrokken hulpverleners.
Als je zelf denkt dat er crisisopvang nodig is, kan je dit aanvragen via je huisarts of de politie. Ook kan je terecht bij de gemeente. Die moet dan voor je kind toegang tot jeugdhulp regelen. Tijdens de crisisopvang kijkt men ook naar vervolghulp. Ook is het belangrijk dat de jongere eigen inzet toont, zodat er een blijvende oplossing te vinden is. Want als iedereen samenwerkt, komt er sneller een oplossing voor de problemen.
Zie ook: Crisisopvang voor je kind?
Hoe ziet de crisisopvang in de jeugdzorg eruit?
De crisisopvang probeert zoveel mogelijk een normaal gezinsleven na te bootsen. Zo heeft het kind een eigen kamer, waar hij of zij tot rust kan komen. Ook zijn er gezamenlijke ruimtes zoals een keuken en een huiskamer. Hier kunnen de kinderen koken en eten.
Daarnaast is het mogelijk om een praatje te maken met begeleiders en andere bewoners, wat vaak voor afleiding zorgt.
Ook vinden er veel afspraken plaats met andere instanties. Dit is er allemaal op gericht om het kind of de jongere uit de crisissituatie te krijgen. Denk hierbij aan instanties zoals het UWV, de woningstichting en diverse hulpverleners. Zij denken na over het vervolg van de crisisopvang. “Op welke manier gaan jullie verder als de crisis voorbij is?”, is daarbij een belangrijke vraag waar ze een antwoord op zoeken. Ook als ouder worden jullie hierbij betrokken.
Er zijn natuurlijk ook duidelijke huisregels en afspraken over hoe iedereen met elkaar omgaat. Daar moet iedereen zich aan houden. Meestal is er een wekelijks groepsgesprek met de hele groep om conflicten uit te spreken, maar die ook bijdragen aan een veilige leefsfeer voor iedereen.
Ook worden de kinderen en jongeren gestimuleerd om zoveel mogelijk naar school of werk te gaan. Het is belangrijk dat het contact met vrienden, sport en hobby’s zoveel mogelijk doorgaan. Dit helpt ze namelijk om sneller uit de crisis te komen.
De meeste kinderen en jongeren blijven zo’n 6 tot 12 weken in een crisisopvang, voordat ze zelfstandig gaan wonen of teruggaan naar hun ouders. De uiteindelijke verblijfsduur is afhankelijk van de situatie. Het kan dus ook voorkomen dat het nodig is om langer te blijven.
Tips voor ouders bij een crisissituatie
Als ouder wil je het beste voor je kind. Je draagt de verantwoordelijkheid voor de opvoeding en zijn of haar ontwikkeling. Je kind blijft ook altijd je kind, ongeacht of hij of zij bij je thuis woont of niet. Als je kind uit huis wordt geplaatst, spelen emoties vaak een grote rol. Hier zijn enkele tips om op een goede manier met deze lastige situatie om te gaan:
- Blijf altijd betrokken bij je kind en houd zoveel mogelijk de regie.
- Bedenk wat je zelf graag wilt en welke rol je als ouder wilt spelen.
- Sta open voor adviezen en probeer daar iets mee te doen.
- Geef het op tijd aan als een advies niet bij jou of je kind past en kijk wat jullie daar aan kunnen doen.
- Maak gebruik van de klachtenregeling als je er niet met de hulpverlener uitkomt.
Een crisisopvang is natuurlijk nooit leuk. Toch kan het een waardevolle stap zijn op weg naar een betere gezinssituatie.
Wil je jouw verhalen delen?
Wil je, als ouder, jouw zorgen en verhaal delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder sta je er niet alleen voor. Er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal deel je jouw ervaringen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.
