Is jouw kind erg veel met één onderwerp bezig? Is zijn of haar aandacht moeilijk te verleggen naar andere onderwerpen? Is het lastig voor je kind om (snel) te schakelen? Raakt je kind van slag als de focus verlegd moet worden? Dan vraag je je als ouder natuurlijk af wat er aan de hand is en hoe je ermee om kunt gaan. Daarover gaat dit artikel.
Preoccupatie of ‘fiep’
Als je kind met autisme veel met één ding bezig bent, heet dat ook wel een preoccupatie of ‘fiep’. Je kind heeft dan een erg grote belangstelling voor één onderwerp en kan er geen genoeg van krijgen. Fiepen (bezig zijn met dat ene onderwerp) geeft je kind veel plezier en voldoening. Fiepen is niet van korte duur en gaat niet vanzelf weer voorbij. Fiepen kan maanden en jarenlang aanhouden.
Een preoccupatie of fiep is niet hetzelfde als een obsessie. Een obsessie is dwangmatig gedrag: je kunt niet anders meer en beleeft er geen plezier (meer) aan.
Rik is dol op auto’s
Rik (8) is dol op auto’s van het merk Mazda. Dat zijn meer jongens en meisjes natuurlijk, maar bij Rik gaat de hobby veel verder. Hij kan uren bezig zijn met zijn speelgoedmodellen, plakboeken, albums en internetsites over het automerk. Hij weet er alles over te vertellen. Hij kent de verkoopcijfers in heel Europa over de afgelopen tien jaar. Hij kent de ontwerpers van de modellen bij naam en wanneer ze bij het bedrijf begonnen zijn. Hij is dolblij als je aan komt met een Mazda cadeautje.
Maak je je als ouder zorgen?
Als je kind zoveel met hetzelfde onderwerp bezig is, maak je je hier als ouder mogelijk zorgen over. Het gedrag van je kind wijkt immers af van dat van de meeste kinderen. Wat kan je met name zorgen geven?
Zorgen over of preoccupatie normaal gedrag is
Veel bezig zijn met één onderwerp is iets wat bij heel veel mensen voorkomt, mensen met en zonder autisme. Veel mensen kunnen erg opgaan in een hobby en daar urenlang tijd aan besteden. Een elektrische trein, ATB’en, hardlopen, koken, handwerken, klussen, noem maar op. Veel bezig zijn met hetzelfde onderwerp komt dus veel voor. Als het ten koste gaat van andere interesses of van mensen in je omgeving, kan het behalve positief ook negatief gaan werken.
Bij kinderen met autisme komt een preoccupatie veel voor. Jouw kind is daar dus niet uniek en afwijkend in.
Staat preoccupatie de ontwikkeling in de weg
Waar je je als ouder verder zorgen over kunt maken, is of het fiepen of de preoccupatie een goede ontwikkeling in de weg staat. Dat is een terechte vraag. Belangrijk om te weten is dat de ontwikkeling van je kind ook afhangt van hoe jij als ouder hiermee omgaat. Benader je het als een probleem dat moet worden opgelost? Of geef je het ruimte en zie je ook de positieve kanten ervan?
Welke voordelen heeft je kind van een preoccupatie?
Kun jij benoemen welke voordelen de preoccupatie heeft voor je kind? Het blijkt dat kinderen met dit gedrag de volgende positieve invloed ervaren:
1. Stress reguleren
Door de preoccupatie kan het kind stress reguleren. Bestaande stress wordt zo afgebouwd en nieuwe stressfactoren kan het kind beter hanteren. De preoccupatie zorgt voor positieve prikkels in het brein van het kind, waardoor hij of zij beter met stress kan omgaan.
2. Grip krijgen
Bezig zijn met steeds hetzelfde onderwerp, helpt kinderen om grip te krijgen op een wereld die ze niet begrijpen. Alles komt weer terug binnen bekende en vertrouwde grenzen. De onbekende bedreigende chaos in de wereld blijft buiten en is er even niet.
Hoe kan ik er als ouder het beste mee omgaan?
Hoe ga je als ouder het beste om met fiepen, met de preoccupatie van je kind?
- Begrip hebben: begrijp dat je kind hier rust en controle uit haalt
- Accepteren: accepteer dat je kind ook af mag wijken van de norm
- Praktische tips: geef ruimte aan de fiep van je kind, reageer niet afwijzend maar belangstellend, wees geduldig in de begeleiding naar andere onderwerpen, praat erover met de professionals op school voor een gezamenlijke aanpak
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Ouderpeilpunt vind je honderden blogs met handige tips en adviezen. Heb je deze blogs al gelezen:
- Boekentips over kinderen en autisme
- Mijn kind met autisme eet slecht: wat kan ik doen?
- Wat is de rol van ouders bij een kind met autisme?
Wil je sparren over autisme?
Wil je jouw zorgen en verhaal over autisme delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij het Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder van een kind met autisme sta je er niet alleen voor. Er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via het Ouderpeilpunt ouderportaal deel je jouw met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.
