Na een paar maanden in groep 1 van de basisschool, signaleren de leerkrachten van Max afwijkend gedrag. Hij zou zich slecht kunnen concentreren en nog slechter luisteren. De diagnose ADHD is op dat moment overigens nog niet gesteld. Het is een zware taak voor de juf om hem in het gareel te houden en daarbij ook nog op de andere kinderen te letten. Ook vriendjes maken is voor Max een vak apart.
Signalen van ADHD: Houd persoonlijk contact met de juf
Max is een kind dat bijna een-op-een aandacht nodig heeft om te kunnen functioneren in de groep. Zijn juf en ik spreken tijdens een rapportbespreking af dat ik na elke schooldag een moment contact met haar zoek om te polsen hoe de dag verlopen is.
Soms steekt de juf na schooltijd bij het uitlaten van de kinderen bij de deur een duim omhoog; geen zorgen, het ging goed vandaag. Een andere keer zie ik vanuit de verte al dat de juf me tussen de vele wachtende ouders op het schoolplein zoekt, omdat ze me wil spreken. En dan weet ik al hoe laat het is. De ADHD-achtige trekjes hebben Max die dag weer de das om gedaan.
Negatief gedrag op school: slaan, schelden en pikken
De moed zakt me soms in de schoenen als ik hoor wat er is gebeurd. Ik vraag me regelmatig af hoe ik Max’ houding en gedrag dit keer weer moet aanpakken en bestraffen. De ene keer heeft hij gewetenloos speelgoed van een klasgenootje gepikt en verkondigt hij zonder blikken of blozen dat hij het speelgoed heeft gekregen of geleend.
Kijk, zo’n leugentje om bestwil komt bij alle kinderen voor. En als je (als volwassene) even doorvraagt over het voorval, geeft een kind zich meestal gewonnen. Maar Max houdt bij hoog en laag vol dat een ander de boosdoener is of leugens verspreidt.
Zijn bezitterigheid neemt vaak dwangmatige vormen aan. Vergelijkbaar gedrag toont hij ook richting ouders en volwassenen. Want dan weer heeft hij ouders uitgescholden op het schoolplein. En weer een andere keer is de juf ternauwernood ontsnapt aan een vuistslag. Dat kan natuurlijk echt niet.
Niemand wil met mijn zoon spelen
Welgeteld heeft Max twee vriendjes in de klas. Hij wordt zelden gevraagd door klasgenootjes om te komen spelen en is zelfs nog nooit gevraagd op een verjaardagsfeestje. Hij kan goed opschieten met de allerjongsten in de klas, maar die spelen niet met hem na schooltijd.
Pas als de school uit is, bedenkt Max zich dat hij met iemand wil spelen. Altijd net te laat. Want veel kinderen hebben dan al met elkaar afgesproken of het schoolplein verlaten. En voordat Max het in de gaten heeft is het schoolplein al leeg. De teleurstelling is dan enorm groot en zijn reactie niet van de lucht. Godzijdank ben ik ongeveer de laatste ouder die nog op het schoolplein staat als Max het op een krijsen zet: “Niemand wil met mij spelen!!!”
Heeft mijn kind dan toch ADHD?
Hij werpt zichzelf dan op de grond en rolt vervolgens minstens twintig keer in zijn schone kleren om zijn as over het schoolplein. Ik vraag mezelf af of ik dit ooit een ander kind heb zien doen. Waarom zit ik als enige met een kind opgescheept met onnavolgbaar buitensporig gedrag?
Heeft mijn kind dan toch ADHD? Iedere ochtend voordat ik Max naar school breng, peper ik hem in: “Als je iets af wilt spreken, doe het dan alvast in de klas.” Maar het dringt niet diep genoeg tot hem door, want elke middag is het hetzelfde liedje op het schoolplein. Of zouden de kinderen gewoon niet met hem af willen spreken?
Vriendjes en ADHD: een uitdaging
Een enkele keer strikt hij Bas, een blond jongetje uit zijn groep met een ondeugende sproetenkop. Ik ben blij voor hem. Want hij en Max zijn aan elkaar gewaagd. En allebei beleven ze veel plezier aan samen spelen. Op een middag na schooltijd spreek ik met zijn moeder af dat ze Max meeneemt en dat hij tot half zes daar mag spelen. Bas en Max voetballen en gamen aan een stuk door. Als ik Max kom ophalen vertelt Bas’ moeder dat Max grove schuttingtaal gebruikt en dat ze dat niet op prijs stelt. Het is de laatste keer dat hij met Bas heeft gespeeld. Max is voorlopig weer een thuisspeelvriendje kwijt.
Dit wil ik delen met jou
Kinderen kunnen keihard zijn. Als jouw kind met ADHD geen of lastig aansluiting vindt met andere kinderen, is het aan de volwassenen om de hand toe te reiken. Het helpt als veel andere kinderen weten hoe jouw kind in elkaar steekt. Dit kun je doen:
Tip 1: Bereid je kind met ADHD goed voor als hij met vriendjes speelt
Ik neem niemand iets kwalijk dat de afspraakjes met Max stof doen opwaaien. Het is fijn dat Bas’ moeder mij eerlijk vertelde wat er was gebeurd. De oplossing was het probleem bespreekbaar maken met Max: ‘Je mag wel bij een vriendje spelen, maar geen lelijke woorden gebruiken.’
Tip 2: Praat erover met ouders en leerkrachten
Leerkrachten, vaders of moeders zijn de link naar andere kinderen. Als zij jouw kind beter kennen, zijn ze ook eerder bereid om ‘afspraakjes te maken’. Kruip daarom niet in je schulp, maar leg als ouder van een kind met ADHD contacten op het schoolplein, in de klas en op verenigingen.
Praat met ouders, leerkrachten en coaches. Het is goed als ouders van kinderen met een stoornis zichtbaar zijn op het schoolplein en op (sport)clubs. Zet je kind maar in het zonnetje, hij of zij mag er zijn. Vertel meer en openhartiger over het karakter van je kind. Zo’n charme-offensief kan zoden aan de dijk zetten.
Tip 3: Laat je kind een spreekbeurt geven over ADHD
Ook is het mooi als een kind met ADHD in een les of spreekbeurt in de schijnwerpers komt te staan. Deze aandacht helpt andere kinderen om het beter te begrijpen en zijn gedrag te accepteren en dat maakt het weer makkelijker om vriendjes te maken.
Op welke manier help jij je kind met ADHD om vriendjes te maken?
Herken jij jezelf of je kind in dit verhaal? Deel jouw tip of verhaal met andere ouders in het Ouderportaal. Het Ouderportaal is de plek waar ouders met een kind met gedragsproblemen of stoornis elkaar vinden voor steun en advies. Zie ik je daar?
