Als Max viereneenhalf jaar oud is, gaat hij een weekje mee op vakantie met oma en Aart, de man van mijn moeder. Ze gaan met de caravan naar Callantsoog in Noord-Holland. Mijn oudste dochter Amy is al vaker mee geweest met oma en ik weet ook wel waarom; ze is veel makkelijker in de omgang en geen handenbinder zoals haar broertje. Maar nu Max in de gaten krijgt dat het oneerlijk is dat Amy altijd mee mag, is het tijd voor hem.
Heropvoeden
Voor mij is het een aangename afwisseling om een weekje alleen met Amy te zijn en alle aandacht aan haar te kunnen geven. Aan de andere kant zal het Max goed doen er even tussenuit te zijn. Vanuit mijn moeders standpunt denk ik dat ze Max vooral meeneemt, omdat ze wil dat ik even op adem kom.
Ook heb ik het idee dat ze Max in deze week wil heropvoeden. Ze zal van plan zijn hem stevig te gaan aanpakken en te leren luisteren, omdat ze mij soms laat weten dat ik niet streng genoeg ben. Of is dat mijn aanname? Ik kan het haar niet kwalijk nemen. Sterker nog, ik hoop stiekem dat het haar gaat lukken om een nieuwe manier te vinden om met Max en zijn ADHD om te gaan.
Even geen ADHD
De eerste dag van het vakantieweekje geniet ik van de rust en de stilte in huis. Het voelt onwennig om voor het eerst in mijn eigen huis niet op mijn 'qui-vive' te hoeven zijn. De ADHD van mijn kind kan me even gestolen worden. Ik geniet van elke minuut. Niet omdat mijn kind er niet is, maar omdat ik vrijgesteld ben van het continu moeten corrigeren, politieagent spelen en straffen.
Stemmingswisselingen
Op de tweede dag belt mijn moeder me 's avonds na het eten: “Het gaat goed hoor, Max heeft het naar zijn zin en het weer is redelijk goed.” Met dat positieve gevoel ga ik 's avonds naar bed, met veel zin in de volgende dag die voor me ligt.
De volgende dag belt mijn moeder weer. Ze klinkt niet meer zo goed gemutst en gezellig als gisteren. Ik hoor duidelijk dat de stemming is omgeslagen. Haar stem klinkt ongerust: “Ik zal het maar eerlijk zeggen Janet, er is geen land met Max te bezeilen. Hij is dwars, wil niet luisteren, gooit met stenen naar auto's, heeft een grote mond tegen volwassenen, pest andere kinderen en hij kan zichzelf niet vermaken. Ik heb dit nog nooit meegemaakt.”
ADHD drukt een stempel
Ik ben niet verbaasd, wel teleurgesteld. De ADHD drukt zijn stempel op het uitje. Ondanks dat het al 19.00 uur is, zeg ik direct: “Ik kom hem halen, zo hebben jullie geen leuke vakantie. Ik stap nu in de auto!” Maar mijn moeder wil het nog niet opgeven. “Nee, dat hoeft niet, we houden het nog wel vol, jij hebt ook je rust nodig.”
Maar ik ken haar langer dan vandaag. Ze zegt dit wel, maar ik proef dat het beter is dat ik hem ophaal. Nog geen tien minuten later zit ik in de auto en ben ik op weg naar Callantsoog. Ik baal als een stekker dat deze vakantie voor Max, mezelf en mijn moeder in het water valt om deze reden. En ook dat ik op dit late tijdstip nog zo ver moet rijden om er een einde aan te maken.
Negatief gedrag
Dik een uur later parkeer ik mijn auto op het bezoekersveld. Als ik de caravan heb gevonden en naar binnen stap, zitten mijn moeder, Aart en Max op de bank aan het tafeltje. Max is blij me te zien, maar de blijdschap keert niet zijn negatieve gedrag. Hij blijft dwars en is één en al ontevredenheid.
Dan vertelt mijn moeder mij haar verhaal. Haar ondertoon is klagend. Ze zegt via mij tegen Max dat het niet gezellig is als Max niet luistert. En dat hij het niet verdient om nog langer te blijven. Maar Max kon er niets aan doen, zijn ADHD zit hem in de weg. Max lijkt erg teleurgesteld in zichzelf, maar weigert zijn excuus aan te bieden aan mijn moeder en Aart als ik het hem vraag. In een andere hoek van de caravan kruipt hij in zijn schulp, zo ver mogelijk van ons weg. Ik begrijp zijn reactie, hij schaamt zich voor iets wat hij niet in de hand heeft. Het gebeurt buiten zijn bewustzijn om.
Missie niet geslaagd
Op dat moment heb ik nog geen idee van waar zijn gedrag precies vandaan komt en wat er allemaal in zijn hoofd omgaat. En daarom lukt het me niet het juiste begrip op te brengen voor alles wat er zich heeft afgespeeld. En door mijn eigen onkunde lukt het me onvoldoende om mij in hem te verplaatsen en me af te vragen wat dit met hem doet.
Pas wanneer mijn moeder vertelt dat ze hem ten einde raad een keer een ongenadig pak op zijn broek heeft gegeven toen hij weigerde te luisteren, krijg ik diep medelijden met Max en wil ik hem het liefst zo snel mogelijk mee naar huis nemen. Missie niet geslaagd.
Dit wil ik delen met jou
ADHD had mijn kind in de houdgreep
Ik vroeg me af wat ik fout had gedaan. Had ik me vergist in de opvoeding? Hoe kon mijn kind zich zo gedragen? Hoe kon ik zo de grip verliezen? Was ik überhaupt wel geschikt als moeder? Nu ik erop terugkijk, is mijn antwoord klip-en-klaar: ik deed gewoon mijn stinkende best. Ik realiseerde me niet dat de ADHD Max in de houdgreep had.
Op vakantie, eropuit of logeren met ADHD? Bereid alles en iedereen goed voor
Het was een goede beslissing om Max met oma mee op pad te sturen. Achteraf gezien had ik mijn vermoedens richting ‘het heropvoeden’ bespreekbaar moeten maken. Door mijn moeder nog beter voor te bereiden op het feit dat Max niet goed kan omgaan met onverwachte prikkels, gebeurtenissen of situaties. En dat streng niet altijd de oplossing is.
Daarbij had ik duidelijker kunnen toelichten hoe Max kan reageren, hoe je daarmee kan omgaan, wat de grenzen van zijn gedrag zijn en hoe je daar als ‘opvoeders op dat moment’ mee omgaat. Ook al snakte ik naar een momentje voor mijzelf, ik had kunnen benadrukken dat ik bij de minste of geringste twijfel gebeld zou willen worden. Want liever voorkomen dan genezen.
Grijp in als het niet goed voelt
Het verbreken van Max’ vakantie was teleurstellend, maar voelde ook bevrijdend. Het was op dat moment de beste keuze voor iedereen. Richting mijn moeder was het een bevestiging van ‘zie-je-nou-wel!’, een vreemde gewaarwording. Ik voelde onbegrip, schaamte en twijfels over mij en mijn kind met ADHD. Dus ik greep in. Max vond het eerst moeilijk, maar uiteindelijk ook fijn om weer thuis te zijn.
Waar let jij op als je kind met ADHD gaat kamperen of logeren bij een ander?
Herken jij jezelf of je kind in dit verhaal? En wil je jouw ervaring delen met andere ouders of wil je zelf tips krijgen? Meld je aan bij ons Ouderportaal. Het Ouderportaal is de plek waar ouders met een kind met gedragsproblemen of stoornis elkaar vinden voor steun en advies. Tot dan!
