Kind met ADD | Ouderpeilpunt

Een kind met ADD heeft een aandachtstekort. Dat betekent dat je kind moeite heeft om zich te concentreren. ADD is een afgeleide vorm van ADHD, maar dan zonder de hyperactiviteit.

Bij een kind met ADD gaat de wereld een beetje langs hem of haar heen. Je kind dagdroomt, let niet (goed) op, heeft moeite met opruimen en raakt regelmatig spullen kwijt. Ben jij ouder van een kind met ADD? Op deze pagina vind jij tips en informatie.

Onderwijs

Welke school kies je voor jouw kind met ADD? Als je kind de diagnose ADD heeft gekregen, betekent dat hij of zij problemen heeft met concentratie, moeite heeft met plannen en grote opdrachten lastig vindt om uit te voeren. Je kind kan daar last van hebben op school. Bijvoorbeeld als hij een weektaak zelf moet inplannen.

Welke school voor kind met ADD?

Bij het kiezen van een school kun je vragen hoeveel ervaring een leerkracht heeft met ADD. Als een docent begrijpt wat ADD inhoudt, kan hij je zoon of dochter begeleiden bij het plannen van opdrachten en het aanbieden van huiswerk in kleinere subtaken. Een leerkracht die kijkt naar de positieve kanten van jouw kind, helpt jouw kind om zelfvertrouwen op te bouwen.

Kind met ADD in de klas

Een kind met ADD in de klas valt meestal niet zo snel op. Ze vertonen gedrag dat je ook bij andere kinderen ziet, zoals dagdromen of een korte aandachtsspanne. Als je regelmatig in het rapport ziet staan dat het kind moeite heeft met concentreren, dan zou het kunnen dat het kind ADD heeft.

Hoe ga je om met een kind met ADD zowel in de klas als thuis?

Zorg voor duidelijke regels en structuur
Geef korte en duidelijke opdrachten en een opdracht per keer
Spreek rustig en met zachte stem
Geef het kind extra tijd
Maak opdrachten visueel

Kind ADD speciaal onderwijs

Een kind met ADD naar speciaal onderwijs? Dat bepaal jij zelf als ouder. Volgens de onderwijsinspectie is speciaal onderwijs er voor leerlingen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke handicap. En voor leerlingen die vanwege leer- of gedragsproblemen zware onderwijsondersteuning nodig hebben. Het kan zijn dat jouw kind leer- of gedragsproblemen heeft vanwege de diagnose ADD.

Kind ADD school

Het is gebruikelijk dat de school waarop je kind zit, eerst zorgt voor ondersteuning als je kind met ADD dat nodig heeft. Lukt die extra hulp niet op de school die jullie fijn vinden? Dan krijgt je kind ondersteuning op een andere school. Dat kan een speciale school zijn. Lees meer over passend onderwijs op de website van de Rijksoverheid.

Speciaal onderwijs

Carlo’s zoon was anders dan de rest. Hij hield het vol op de basisschool, maar het ging niet per se goed. Een zoektocht naar een juiste middelbare school begon. Carlo’s belangrijkste conclusie: ‘We hebben speciaal onderwijs te veel opgehemeld. We dachten dat speciaal onderwijs het redmiddel zou zijn.’ Lees Carlo’s volledige verhaal.

Kind ADD middelbare school

Hoe kies je een middelbare school voor je kind met ADD? Ga in gesprek met je kind en bepaal samen wat hij of zij wil. Misschien wil je kind extra begeleiding of juist niet. Zoek bij de wensen van jouw kind een goede middelbare school. Een tip: vraag aan de middelbare school wat zij verwachten van jouw kind. Zo kun jij zelf inschatten of jouw zoon of dochter zal vastlopen.

Het kan namelijk zijn dat je kind sneller vastloopt op de middelbare school vanwege ADD. Er wordt van je kind verwacht dat hij of zij zelfstandiger is en zelf huiswerk inplant. Je kunt huiswerkbegeleiding overwegen om jouw kind hierbij te helpen. Ook zijn er agenda’s te koop die helpen met het aanbrengen van structuur, zoals de 1Blik agenda.

Mijn kind wil niet meer naar school

Max ging drie jaar lang niet naar school. Hij begon op het havo/vwo, maar door paniekaanvallen lukte het hem niet om lessen te volgen. Hij probeerde van alles: van speciaal onderwijs tot volwassenenonderwijs, maar depressieve en angstklachten hielden hem thuis. Team Thuiszitters in Amsterdam hielpen hem door deze periode.

Kenmerken of symptomen

Wat zijn de kenmerken of symptomen van een kind met ADD? Volgens verschillende specialisten, waaronder zorgorganisatie YOUZ, zijn jongeren met ADD sneller afgeleid. Ze hebben moeite met het afmaken van dingen. Ze gaan makkelijk over van de ene activiteit naar de andere.

Jongeren met ADD hebben geen overzicht over hoofd- en bijzaken, ze kunnen slecht plannen, organiseren en kiezen. Meestal kunnen ze niet lang lezen en alleen op iets concentreren als ze een onderwerp interessant vinden. Ze zijn vaker vergeetachtig, chaotisch en hebben moeite met luisteren, omdat de informatie niet door lijkt te dringen.

De Hersenstichting voegt daaraan toe dat kinderen met ADD ook vaker slaapproblemen en stemmingsschommelingen hebben. Ook zijn ze dromeriger dan andere kinderen.

Kenmerken ADD bij kind

Herken jij deze kenmerken bij jouw kind? Het hoeft niet meteen te betekenen dat je kind ADD heeft. Maak een afspraak met de huisarts. Die kan jullie voor verder onderzoek doorverwijzen naar een specialist.

Kind ADD symptomen

De symptomen van een kind met ADD vallen niet altijd op. ADD komt over het algemeen vaker voor bij meisjes dan bij jongens. Meisjes proberen vaker hun onvermogen te verbergen. Hierdoor vallen de symptomen en ADD-kenmerken nog minder op en wordt het probleem regelmatig over het hoofd gezien.

Binnen de groep kinderen met ADD zien professionals een normale intelligentie-verdeling. Dat betekent dat ADD geen invloed heeft op hoe slim je kind is. Je kind kan een normale, lage of hoge intelligentie hebben. Maar let op, kinderen met ADD hebben vaak meer moeite om informatie terug te vinden in hun geheugen. Hierdoor lijken ze soms dommer dan ze zijn.

Ouders van kind met ADD

Als ouder van een kind met ADD zie je waarschijnlijk dat je kind moeite heeft met het uitvoeren van taken thuis. Ook leveren de dagelijkse dingen, zoals opstaan, wassen, aankleden, ontbijten en tas inpakken soms problemen op.

Hoe ga je hier als ouder mee om? We hebben wat tips voor je verzameld:

Maak vaak oogcontact: hierdoor haal je je kind uit zijn of haar dagdroom
Maak lijstjes met taken en herhaal de taken
Maak een weekschema en hang deze duidelijk in het zicht. Schrijf hierop de schooldagen, klusjes, verjaardagen.
Breek grote taken op in kleinere subtaken
Benadruk de successen en beloon je kind

Partner en kind met ADD

Heb je een partner en kind met ADD? Dat kan best intensief zijn. Je hebt vaker te maken met ADD-kenmerken, zoals stemmingswisselingen, vergeetachtigheid en een gebrek aan concentratie waardoor er problemen ontstaan.

Gedrag kind met ADD

Welk gedrag vertoont je kind met ADD? Het kan zijn deze voorbeelden je bekend voorkomen:

Je kind mist een toets, omdat het verkeerd in haar agenda stond
Je kind gaat regelmatig naar het verkeerde gebouw en komt daardoor te laat
Je kind neemt per ongeluk spullen van een ander mee
Je kind raakt regelmatig spullen kwijt, zoals pennen, sleutels, boeken
Je kind vergeet belangrijke informatie met je te delen

Hoogbegaafd kind met ADD

Kan jouw kind hoogbegaafd zijn en ADD hebben? Daar zijn de meningen over verdeeld. Een kind kan hoogbegaafd zijn én ADD hebben. Maar het kan ook zo zijn dat enkele kenmerken van hoogbegaafdheid onterecht voor ADD aangezien worden. Dit komt vaker voor, de auteurs van het boek ‘Misdiagnose van hoogbegaafden’ schatten in dat circa 50% van de gevallen de diagnose ADD bij hoogbegaafden niet terecht is.

Opvoeding

Je kind met ADD opvoeden, daar kun je soms best een handleiding bij gebruiken. Nu je kind een diagnose heeft gehad, vallen er waarschijnlijk wat puzzelstukjes op zijn plek. Weet dat je altijd met je vragen terecht kunt bij een deskundige. Zeker met opvoedvragen.

Hoe voed je je kind met ADD op? Belangrijk voor ieder kind is liefde en aandacht, maar een kind met ADD kan ook extra structuur en ritme gebruiken. In het hoofd van je kind is het zo nu en dan chaos. Wil jij iets gedaan krijgen, je kind iets leren of ergens mee helpen? Maak het dan zo duidelijk mogelijk. Schrijf de taken op en herhaal de opdrachten.

Kind met ADD helpen

Hoe kun je jouw kind helpen? Let vooral op de positieve eigenschappen van je kind. Ieder kind is anders. Merk je dat je kind geestelijk moe is na een schooldag, laat hem of haar dan even bijkomen. Sommige ouders merken dat hun dromerige kind juist graag knuffelt. Of dat ze behoefte hebben aan bevestiging. Ga op zoek naar de interesses van jouw kind, zodat hij of zij zich kan verdiepen.

Kind 5 tot 10 ADD

Bij een kind van 5 met ADD merk je misschien andere signalen op dan bij een kind van 10 met ADD. Begeleid je jouw jonge kind met ADD, besef je dan dat ze moeite hebben om zich bewust te concentreren. Ze zijn snel afgeleid en houden handelingen maar kort vol. Als je hen een opdracht geeft, bijvoorbeeld ‘kleed je aan’, dan kun je niet verwachten dat je kind dit probleemloos zelfstandig uitvoert.

Je kind is niet laks of tegendraads, maar heeft jouw begeleiding nodig. Je zou als ouder langzaam, stap voor stap, de zelfstandigheid van je kind kunnen trainen door samen de handelingen uit te voeren.

Kind ADHD onhandelbaar

Waar je kind met ADHD soms onhandelbaar lijkt, heb je van je kind met ADD juist weinig last. Je merkt wel dat je kind taken minder goed gedaan krijgt. Dat kan lastig zijn, zeker als iedereen op tijd weg moet voor school of werk.

Vind je kind het ochtendritueel nog moeilijk, probeer dan eens wat prikkels te verminderen. Laat je kind bijvoorbeeld zichzelf aankleden op de overloop, zodat hij of zij niet afgeleid wordt door speelgoed of andere zaken.

Kind ADD liegen

Heb je het idee dat je kind met ADD vaker liegt? Een eerste stap is om na te gaan waarom je kind liegt. Is je kind bang voor straf of jouw afkeuring? Is je kind onzeker en doet het zichzelf beter voor? Vind je jonge kind het moeilijk om fantasie en werkelijkheid uit elkaar te houden? Heeft je kind een geheim? Of bewaart hij juist een geheim van een ander?

Beloon eerlijkheid

Het is goed om te laten weten dat je eerlijkheid en openheid belangrijk vindt. Geef je kind een compliment als hij of zij de waarheid vertelt. En wees zelf ook eerlijk: lieg bijvoorbeeld niet tegen je kind of waar je kind bij is.

Omgaan met kind met ADD

Iedere ouder van een kind met ADD gaat anders met zijn kind om. Dat is logisch. Iedereen is immers anders. Of je nu je kind laat bijkomen op de bank onder een zacht dekentje, je kind veel helpt of juist stimuleert om zijn of haar interesses te vinden. Jij probeert op jouw manier goed om te gaan met je kind met ADD.

Twijfel je over hoe je moet omgaan met een kind met ADD? Vraag hulp bij een deskundige. Een pedagogisch medewerker, orthopedagoog of gz-psycholoog kan je helpen, zodat jij leert om jouw kind goed te begeleiden.

Wat heeft een kind met ADD nodig?

Je kind met ADD heeft net als ieder ander kind jouw liefde en aandacht nodig. Maar wat zij misschien nog wel meer nodig hebben, is zelfvertrouwen. Balans schrijft op hun website dat er een kans aanwezig is dat kinderen lijden, omdat zij minder goed functioneren. Ze hebben minder grip op hoe zij functioneren dan de omgeving van hen verwacht. Hierdoor ontwikkelen kinderen met ADD regelmatig een negatief zelfbeeld.

Test

Vermoed jij ADD bij je kind en wil je jouw kind laten testen? Het vaststellen van ADD is niet eenvoudig. Om de diagnose vast te stellen is uitgebreid onderzoek nodig. Je kunt hiervoor terecht bij een deskundig behandelaar van een specialistische instelling.

Begeleiding en behandeling

Kind met ADD begeleiden, dat wil je als ouder zo goed mogelijk doen. Wil je je kind goed begeleiden, dan kan een beetje kennis over ADD geen kwaad.

3 boeken over ADD

Er zijn verschillende boeken geschreven over ADD. We zetten drie interessante boeken voor je op een rij:

Opvoedwijzer ADD en ADHD

De schrijvers van dit boeken geven tips en strategieën voor ouders van kinderen met een aandachtsstoornis. De schrijvers van het boek zijn psychiater en hebben zelf ook ADD. Hun speerpunt is dat je je kind kunt helpen door te focussen op de positieve kant van alle aspecten van ADD.

Wonderlijke wazigheid

Dit boek is speciaal bedoeld voor jongeren vanaf 12 jaar of jongvolwassenen. En natuurlijk hun ouders. Het biedt uitleg, adviezen, tips en trucs over ADD.

Werkboek ADD-groep

Dezelfde schrijfster van het boek Wonderlijke Wazigheid heeft ook een Werkboek ontwikkeld voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Dit werkboek hoort bij de training ADD-psycho-educatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar.

Kind met ADD en hond

Denk je aan een hond voor jouw kind met ADD? Een huisdier kan een aanwinst zijn voor je gezin. Niet alleen een hond, maar ook een kat of konijn aaien werkt ontspannend. Je bouwt een band met een dier op. Een hond uitlaten geeft structuur en ritme aan de dag.

Ga er niet zomaar vanuit dat je kind de verantwoordelijkheid van een hond of ander huisdier aankan. Als je kiest voor een hond of ander huisdier, dan ben jij als ouder verantwoordelijk voor het uitlaten en voeren van de hond. Je kind kan daar natuurlijk wel bij helpen.

Hulp bij kind met ADD

Je kunt je kind op verschillende manieren helpen. Zo kun je samen met je kind psycho-educatie volgen. Je krijgt dan voorlichting en soms training over ADD. Je bespreekt wat ADD is, welke gevolgen de diagnose heeft in het dagelijks leven en je leert hoe je ermee kunt omgaan.

Hierdoor begrijpen jullie beter wat de betekenis van ADD is in jullie leven. Ook kun je zo zien welke vaardigheden je kind nodig heeft om goed met ADD om te gaan. Het is goed om je te beseffen dat ADD niet geneest. Het is aan jouw kind om met de symptomen te leren omgaan.

Behandeling kind met ADD

Denk je eraan om jouw kind te laten behandelen? Er zijn verschillende mogelijkheden.

Diagnose: Het begint bij een goede diagnose om vast te stellen of je kind last heeft van ADD of dat er iets anders speelt. Dit is een taak van een psycholoog.

Medicatie: Soms worden er medicijnen voorgeschreven aan je kind, waardoor je kind beter kan functioneren en minder last heeft van de symptomen.

Therapie: Onder behandeling van een therapeut leert je kind vaardigheden aan om beter met de symptomen om te gaan. Je kind leert bijvoorbeeld structuur aanbrengen, oefenen met concentreren en leefregels hanteren. Door zo’n behandeling kan je kind minder last hebben van de beperkingen van ADD.

Kind depressief ADD

Heb jij het idee dat jouw kind depressief is? Heeft jouw kind geen zin om te spelen, merk je dat je kind lusteloos is of praat je kind over de dood? Zoek bij een vermoeden hulp. Bel bijvoorbeeld met YOUZ, onderdeel van Parnassia: 088 358 88 88

ADD en depressie

Door de symptomen van ADD kunnen kinderen verdrietig worden, gestresst zijn, een laag zelfbeeld hebben of zich hopeloos voelen. Ze voelen zich onrustig in hun hoofd. Ze vergeten dingen, hebben moeite met taken en opdrachten en vinden het lastig om zich lang te concentreren. Hier kunnen ze zich schuldig over voelen.

In 2018 schreef de Volkskrant dat 1 procent van de kinderen onder de 5 jaar depressief is. Van 6- 12-jarigen is dat 2 procent en bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar is dat 4 procent, volgens het Nederlands Jeugdinstituut.

Kind diagnose ADD

Hoe wordt de diagnose ADD bij kinderen gesteld? MentaalBeter legt dat als volgt uit op hun site.

De behandelaar (psycholoog of psychiater) onderzoekt of er sprake is van ADD. Hij gaat met je in gesprek en stelt vragen over de algemene gezondheid, thuissituatie en familiegeschiedenis. Ook wil hij weten hoe je kind zich ontwikkelt vanaf de geboorte tot nu.
De behandelaar kijkt naar gedragskenmerken in verschillende omstandigheden. Hoe gedraagt je kind zich thuis, op school en op de sportclub.
De behandelaar praat met de ouders, met het kind en met leerkrachten.
Tenslotte gebruikt de psycholoog de beschrijving van het handboek voor psychologie (DSM-IV) als hulpmiddel bij het vaststellen van de diagnose.

Voor ADD gebruikt men de DSM-IV criteria voor ADHD, maar dan zonder de hyperactiviteit. Het heet dan officieel: ADHD, type 1, het overwegend niet-oplettende type.

het kind is snel afgeleid door dingen en geluiden die niet belangrijk zijn voor waar ze mee bezig zijn (bijv. mensen die buiten aan het werk zijn)
het kind heeft problemen met het (op tijd) afronden van taken en opdrachten
het kind kan zich niet goed concentreren op details en maakt hierdoor slordige fouten
het kind kan bijna nooit de uitleg goed opvolgen en zal dingen missen
het kind verliest of vergeet van alles, zoals sleutels, portemonnee of spullen die nodig zijn om een opdracht uit te voeren

Kind met ADD en dyslexie

Vermoed je dat je kind ADD heeft en dyslexie? Het komt vaker voor dat kinderen beide stoornissen tegelijk hebben. In 2014 publiceerde Christien de Jong haar proefschrift over dit onderwerp aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.

Ze zag een relatie tussen kinderen met ADHD en dyslexie. Haar onderzoek heet: ‘Attention Deficit/Hyperactivity Disorder and Reading Disorder and Reading Disorder More Alike than Different: The Neurocognitive Underpinnings of their Comorbidity’.

Tips kind met ADD en dyslexie

Volgens de publicatie van Impuls en Woortblind komt ADHD en dyslexie voor bij 40 procent van de kinderen met ADHD. Dat je kind moeite heeft met huiswerk, kan dus liggen aan het gebrek aan concentratie én omdat je kind moeite heeft met lezen. Om je kind te helpen met leren, kun je samen ezelsbruggetjes bedenken. Of bedenk plaatjes bij woorden, zodat kinderen makkelijker op een woord komen.

Tips

Zoek je tips hoe de leerkracht van je kind kan omgaan met ADD? Of ben je zelf benieuwd naar tips om thuis je kind met ADD te helpen? We delen een paar tips voor ouders met een kind met ADD.

Kind met ADD tips

Dek bij het lezen een deel van de tekst af, zodat je kind zich beter kan concentreren
Geef het kind korte verhalen
Laat kinderen taken afwisselen, waardoor het minder saai is
Maak een spel van een taak
Sommige kinderen kunnen zich beter concentreren met muziek via hun koptelefoon
Rekenkundig inzicht ontbreekt vaak: maak rekenen visueel
Na bewegen zijn kinderen vaak alerter, vanwege de aanmaak van dopamine. Even springen, dansen of rennen helpt voordat ze zich moeten concentreren.
Kinderen met ADD zijn vaak creatief. Laat hen tekenen, knutselen, schilderen, verhalen bedenken
Zorg voor een handig opbergsysteem van speelgoed, want ordenen blijft lastig

Medicijnen

De medicatie voor een kind met ADD is vaak hetzelfde als voor kinderen met ADHD. Om de symptomen van ADD tegen te gaan worden stimulerende medicijnen voorgeschreven, zoals Ritalin, Concerta of Dextro-amfetamine. Medicatie heeft voor- en nadelen voor jouw kind. Vraag dus altijd om medisch advies aan je huisarts, psycholoog of psychiater, als je overweegt om je kind medicijnen te laten slikken.

Vergoeding

Medicatie voor je kind wordt soms vergoed door je verzekeraar. Volgens de zorgwijzer wordt onder andere Ritalin vergoed vanuit de basisverzekering. Net als Dexamfetamine en Medikinet.

Voor alle andere ADHD-medicatie, zoals Strattera en een hogere dosis van Dexamfetamine, betaal je de volledige kosten zelf of een eigen bijdrage.

Pgb aanvragen voor kind met ADD

Wil je een pgb aanvragen voor je kind met ADD, omdat je merkt dat hij of zij meer zorg, hulp of begeleiding nodig heeft dan gebruikelijk vanwege de stoornis? Op de site van Zorgwijzer staat alles over het aanvragen van een pgb. Voor wie een pgb bedoeld is, welke vormen er zijn en hoe je een pgb aanvraagt.

Sport

Kan je kind met ADD sporten? Ja, dat kan. Sporten en bewegen is goed voor lichaam en geest. Wel is het verstandig om rekening te houden met de interesses van je kind. Uit onderzoek blijkt dat sporten voor kinderen AD(H)D soms wat belemmeringen met zich meebrengt.

Kinderen hebben soms moeite om een bepaald spelpatroon te onthouden. Ze vergeten de spelregels of weten even niet meer welke beweging eerst komt. Ook hebben kinderen met ADD soms moeite om de speluitleg te volgen, omdat ze afgeleid raken of wegdromen.

Sport voor kind met ADD

In principe kan je kind elke sport doen die hij of zij leuk vindt. Door te sporten verbeteren de motorische vaardigheden van je kind, het gevoel van eigenwaarde zal toenemen en sociale vaardigheden kunnen verbeteren.

Autisme en ADHD

Autisme en ADHD zijn verschillende ontwikkelingsstoornissen, maar ze kunnen bepaalde veelvoorkomende symptomen hebben, zoals impulsiviteit, hypergevoeligheid, hyperfocus of problemen in de sociale interactie. Uit een recente Deense studie blijkt dat autisme en ADHD veranderingen delen in dezelfde genen.

Kind met ADHD en autisme

Heeft je kind de diagnose ADHD en Autisme, dan vind je dit boek misschien interessant. Het boek Autisme en ADHD in een persoon, geeft inzicht in welke gedragen bij ADHD passen en welke bij autisme. De hoofdpersoon Josefien deelt persoonlijke verhalen die worden gekleurd door haar dubbele diagnose: Autisme en ADHD. Twee professionals verklaren vervolgens waar dit gedrag vandaan komt.

Gerelateerde informatie

In de kennisbank van Ouderpeilpunt vind je honderden blogs met handige tips en adviezen. Heb je deze blogs al gelezen:

Wil je jouw verhalen delen?

Heb jij ervaring met ADD? Of heeft jouw kind ADD? Hoe ga jij daarmee om? Op het Ouderpeilpunt Ouderportaal delen wij tips en ervaringen van en voor ouders. We zijn ook benieuwd naar jouw tips. Hoe ga jij om met jouw kind met ADD? Deel jouw tips met andere ouders op ons ouderportaal.

Naar het Ouderportaal