Heeft je kind ADHD, dan heeft dit invloed op zijn of haar dagelijks leven, maar ook op dat van je gezin. Als ouders moet je ermee omgaan, en als broertjes en zusjes. Ook anderen in het dagelijks leven van je kind krijgen te maken met de positieve maar ook lastige situaties door het gedrag van je kind met ADHD. Wat kun je tegenkomen rond ADHD in het dagelijks leven? Hoe ga je hier als ouders mee om?
Wat is ADHD?
ADHD is een diagnose gebaseerd op gedragskenmerken. Gedrag dat vaak te maken heeft met onrust en overprikkeling. Als een kind ADHD heeft, kun je de gevolgen van zijn gedrag niet wegwuiven met ‘hij is nou eenmaal ziek, er is niks aan te doen’. Het gedrag dat we ADHD noemen, kun je in goede banen leiden met de juiste aanpak. Tussen kinderen met ADHD bestaan verschillen in de mate van gedrag. Het ene kind is drukker dan het andere kind. Hier kun je niet met één maat meten.
De invloed van ADHD op je kind
ADHD kan veel invloed hebben op een kind. Zoals bij Rayen.
Rayen is erg druk. Er is onderzoek gedaan. Hij heeft de diagnose ADHD gekregen. Rayen voelt zich daar niet helemaal goed bij. Zijn klasgenootjes zijn erachter gekomen. Hij wordt ermee gepest. Maar ook thuis voelt hij zich niet goed. Hij is nog steeds erg onrustig en maakt een hoop ruzie met zijn broertje en zusje. Alleen ’s avonds laat op zijn kamer komt hij langzaam tot rust, dan slaapt hij laat in en wordt moe weer wakker. Zijn moeder loopt de hele dag te vitten op hem. Zijn vader praat nauwelijks met hem. Alleen als Rayen druk doet in huis, schreeuwt hij ‘Kappen nou!’.
Wat doen negatieve reacties met het zelfvertrouwen van je kind?
Als jouw kind net als Rayen veel negatieve reacties krijgt op het ADHD gedrag, dan kan het een negatief zelfbeeld ontwikkelen.
Behalve thuis kan jouw kind ook op school negatieve reacties krijgen. Hyperactieve kinderen zijn niet dommer als andere kinderen. Het kan zijn dat je kind door het gedrag met een ‘slecht’ rapport thuiskomt. Dit kan heel frustrerend zijn voor je kind. Hij of zij kan het schoolwerk best doen (capaciteiten), maar het komt er niet uit (resultaten). Heeft de leerkracht dat niet door? Is de leerkracht van mening dat je kind niet wil of een gebrek aan inzet laat zien?
Die kloof tussen capaciteiten en resultaten, en de reacties erop, kan tot een negatief zelfbeeld leiden. En als je niet van jezelf houdt, kun je ook moeite krijgen om gezonde relaties op te bouwen in je leven.
Wat je wilt voorkomen is dat jouw kind het gevoel heeft dat hij of niet goed is omdat het ADHD heeft. De uitdaging om het in goede banen te leiden kan groot zijn. Het gaat wel over het welzijn van je kind. Zonder dat jij jezelf als ouder vergeet in dit verhaal.
Hoe stimuleer je als ouders het zelfvertrouwen van je kind?
Het is vooral belangrijk om te zeggen wat er allemaal goed gaat. Dat kan bijvoorbeeld met een beloning: een aai over de bol, een knipoog of een complimentje betekenen heel veel. Belonen en positieve aandacht werkt vaak beter dan een kind met ADHD straffen. Wat je ook doet, zorg dat je altijd het gedrag van het kind afkeurt en niet het kind zelf.
De invloed van ADHD op ouders
Voor de ouders van Rayen is het niet gemakkelijk in het drukke gezinsleven oog te houden voor zijn gevoelens. Misschien herken je hier iets van.
Je voelt je misschien tekort schieten ten opzichte van je kind met ADHD. Of anderen verwijten je dat het gedrag van je kind aan jou ligt. Dat je gewoon strenger moet zijn, of juist minder streng. Maar jij weet hoe moeilijk het kan zijn, een kind dat zich als een wervelwind gedraagt, over grenzen heen gaat, hyper emotioneel is en geen gevaren ziet. Je spreekt iets af met je kind, maar elke keer weer worden de afspraken en grenzen overschreden.
Zie ook: Relatieproblemen ouders en een kind met ADHD of autisme?
De invloed van ADHD op broertjes en zusjes
Ook broertjes en zusjes kunnen er last van hebben als je andere kind ADHD gedrag heeft. Het doet met de sfeer in huis. Maar ook met de verdeling van de aandacht van de ouders voor de kinderen. Ook je andere kinderen willen aandacht. Lukt het jou dit voor elkaar te krijgen?
Zie ook: Kind met ADHD en het gezinsleven: hoe ga je hiermee om?
De invloed van ADHD op school
Ook op school merken ze veel van ADHD gedrag van je kind. Hoe komt dat tot uiting?
- Voor je kind is het lastig op school. Hij of zij is snel afgeleid, heeft moeite om stil te zitten, reageert druk als er geen kaders zijn en veel vrijheden zijn. Je kind kan ook op school negatieve reacties krijgen op zijn gedrag. Dat heeft invloed op zijn of haar zelfvertrouwen.
- De leerkracht reageert er wel of niet goed op: Het is belangrijk dat je als ouders goed contact houdt met de leerkracht. Breng de leerkracht vooraf op de hoogte over de situatie van je kind en bedenk samen oplossingen voor lastige situaties. Houd gedurende het schooljaar goed contact met elkaar.
Zie ook: Heeft jouw kind moeite om zich te concentreren op school?
Sport, spel en gym, wel of niet handig bij ADHD?
Ook bij sport, spel en gym kan ADHD gedrag lastige situaties geven. Net als op school is het goed om hier met de begeleiders open over te zijn en samen oplossingen te zoeken. Beweging is de ideale manier voor je kind met ADHD om energie kwijt te raken en zich te ontwikkelen. Het is bij ADHD erg belangrijk om sport, spel en gym goed te kaderen met duidelijke regels en uitleg. Te veel vrijheden kan tot druk gedrag leiden.
Zie ook: ADHD en gymles: hoe zorg je dat de gymles soepel verloopt?
Tips voor jou als ouder in de omgang met je kind
We hebben nog een aantal praktische tips voor je op een rij gezet
- Geef positieve aandacht en beloon goed gedrag, zie ook hierboven.
- Praat vooraf over gedrag wat je niet wilt hebben. Bereid samen de activiteiten van je kind voor en het gedrag dat erbij past.
- Als er iets vervelends gebeurt, bepreek dit op een rustig moment later met je kind, niet in de emotie op het moment zelf.
- Vraag om begrip maar niet vanuit de verdediging. Ieder kind is weer anders en ieder kind hoort erbij. Als je hiervan uitgaat, hoef je het drukke gedrag van je kind niet te verdedigen. Je kunt het wel uitleggen en er begrip voor vragen. Op school, maar ook bij andere ouders als je kind naar een feestje gaat.
- Ontdek wat het beste past bij jouw kind. Wat werkt wel en wat niet om de onrust en drukte bij je kind in goede banen te leiden. Algemene tips helpen, maar het blijft maatwerk, ieder kind is uniek.
Wil je sparren over ADHD?
Wil je jouw zorgen en verhaal over ADHD delen met andere ouders en tips van anderen krijgen? Meld je aan bij Ouderpeilpunt ouderportaal. Als ouder van een kind met ADHD sta je er niet alleen voor. er zijn veel ouders die dezelfde uitdagingen tegen komen. Via hetOuderpeilpunt ouderportaal kun je je ervaringen delen met andere ouders. Het ouderportaal is de plek waar ouders elkaar vinden voor steun en advies. In een afgeschermde en veilige omgeving vind je een luisterend oor van lotgenoten.
